CO₂ càng nhiều, virus lây càng nhanh

Một nghiên cứu mới cho thấy việc giữ nồng độ CO₂ ở mức thấp sẽ giúp giảm tải lượng virus truyền nhiễm trong không khí.

Theo nhà hóa học Allen Haddrell từ Đại học Bristol (Anh), việc mở cửa sổ có thể có những tác dụng đáng kể hơn mọi người vẫn nghĩ, đặc biệt là trong những căn phòng đông người và thông gió kém. Không khí trong lành sẽ có nồng độ CO2 thấp hơn, làm cho virus bị bất hoạt nhanh hơn nhiều.

Nồng độ CO2 ảnh hưởng đến virus

Bằng cách đo khả năng duy trì sự lây nhiễm của SARS-CoV-2 khi ở dạng khí dung trong các giọt, với các điều kiện môi trường khác nhau, Haddrell và các đồng nghiệp đã phát hiện nồng độ CO2 trong không khí ảnh hưởng trực tiếp đến độ ổn định của virus.


Không khí trong lành sẽ có nồng độ CO2 thấp hơn, làm cho virus bị bất hoạt nhanh hơn nhiều - (Ảnh: UKRI)

Họ đã sử dụng một kỹ thuật mới nhằm đo lường tác động của nhiệt độ, độ ẩm tương đối và nồng độ khí khác nhau lên các hạt virus lơ lửng. Nồng độ CO2 trong khí quyển được đo ở mức khoảng 400 phần triệu (ppm).

Tuy nhiên, khi tập trung đủ người trong phòng kín, nồng độ có thể tăng vọt lên khoảng 3.000 ppm. Nhóm nghiên cứu nhận thấy số lượng hạt virus có thể lây nhiễm ở nồng độ cao này có thể cao gấp 10 lần so với lượng virus có thể tìm thấy trong không khí ngoài trời.

"Độ pH cao của các giọt khi thở ra có chứa virus SARS-CoV-2 có thể là nguyên nhân chính làm mất khả năng lây nhiễm.

CO2 đóng vai trò như một axit khi tương tác với các giọt nước. Điều này khiến độ pH của các giọt nước trở nên kém kiềm hơn, kết quả là virus bên trong chúng bị bất hoạt với tốc độ chậm hơn", Haddrell giải thích.

Hơn nữa, những môi trường đông đúc trong không gian thông gió kém có thể vượt quá 5.000 ppm CO2. Nhà hóa học Haddrell lưu ý, mối quan hệ này làm sáng tỏ lý do tại sao các sự kiện siêu lây lan có thể xảy ra trong những điều kiện nhất định.

Biến đổi khí hậu làm gia tăng sự lây lan virus

Các chủng SARS-CoV-2 khác nhau có những dạng thức ổn định khác nhau trong không khí. Vì vậy, mặc dù cần nhiều nghiên cứu hơn để xác nhận mối quan hệ giữa CO2 và các loại virus khác, nhưng các nhà nghiên cứu nghi ngờ sự khác biệt này có thể giải thích tại sao nhiều loại virus đường hô hấp có tính chất theo mùa.

Khi thời tiết lạnh hơn, mọi người có xu hướng dành nhiều thời gian hơn trong nhà và tiếp xúc nhiều hơn với không khí có nồng độ CO2 cao hơn. Lượng CO2 trong không khí ngoài trời cũng đang tăng lên do hiện tượng nóng lên toàn cầu. Những dự báo gần đây dự đoán nồng độ có thể vượt quá 700 ppm vào cuối thế kỷ này.

"Nghiên cứu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của mục tiêu net zero trên toàn cầu, khi chỉ ra rằng ngay cả với mức CO2 tăng nhẹ, và vốn đang tăng do tình trạng biến đổi khí hậu, có thể cải thiện đáng kể tỉ lệ sống sót của virus và tăng nguy cơ virus lan rộng", Haddrell cho biết thêm.

Nhà hóa học vật lý Jonathan Reid, đến từ Đại học Bristol, kết luận: "Những phát hiện này có thể đóng vai trò là cơ sở khoa học cho việc thiết kế các chiến lược giảm thiểu rủi ro, nhằm cứu sống mọi người trong bất kỳ đại dịch nào trong tương lai".

Nghiên cứu đã được công bố trên tạp chí Nature Communications.

TIN CŨ HƠN
Cây đại thụ cổ xưa nhất thế giới sắp được công nhận

Cây đại thụ cổ xưa nhất thế giới sắp được công nhận

Cây đại thụ sống sót qua hàng nghìn năm trong khu rừng ở miền nam Chile được sắp được công nhận là cây lâu đời nhất thế giới.

Đăng ngày: 04/12/2025
Dưa chuột ống phun - Loại cây tự phát nổ để phát tán hạt giống

Dưa chuột ống phun - Loại cây tự phát nổ để phát tán hạt giống

Một nghiên cứu mới tiết lộ bí mật của giống dưa chuột ống phun nhanh và chính xác dù ở khoảng cách xa hàng chục mét.

Đăng ngày: 04/12/2025
Việt Nam có loại nấm quý chỉ tồn tại 10 tiếng đồng hồ mà Trung Quốc săn lùng: Giá tiền triệu một cân!

Việt Nam có loại nấm quý chỉ tồn tại 10 tiếng đồng hồ mà Trung Quốc săn lùng: Giá tiền triệu một cân!

Loại nấm quý này có gì đặc biệt mà giá thành lại đắt đỏ như vậy?

Đăng ngày: 02/12/2025
Dế đực phải chọn giữa mạng sống và tình yêu

Dế đực phải chọn giữa mạng sống và tình yêu

Kêu hay không kêu, đó luôn là một câu hỏi khó đối với các con dế đực. Bởi vì tiếng kêu có thể mang lại cho chúng tình yêu, nhưng cũng có thể là cái chết.

Đăng ngày: 01/12/2025
Kỳ lạ loại cây được mệnh danh vua gỗ, cứng hơn thép, đạn bắn không thủng

Kỳ lạ loại cây được mệnh danh vua gỗ, cứng hơn thép, đạn bắn không thủng

Ngay cả khi dùng đạn bắn, viên đạn chạm vào loại cây cũng chỉ để lại một vết mờ mờ, không thể bị suy chuyển.

Đăng ngày: 30/11/2025
Tìm thấy loài bọ cạp mới ở Việt Nam

Tìm thấy loài bọ cạp mới ở Việt Nam

Loài bọ cạp mới thuộc họ Euscorpiidae, được nhóm nghiên cứu mô tả dựa trên các mẫu vật thu thập được trong hang Hua Ma, xã Quảng Khê (huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn).

Đăng ngày: 30/11/2025
Cây tuế cô đơn nhất thế giới

Cây tuế cô đơn nhất thế giới

Là cá thể duy nhất còn lại trên Trái Đất từ thời khủng long, cây tuế ở Vườn thực vật Durban tại Nam Phi được mệnh danh là loài cây cô đơn nhất thế giới.

Đăng ngày: 28/11/2025
Khoa Học News