Kính James Webb phát hiện những cụm sao cổ xưa nhất
Phân tích bức ảnh trường sâu đầu tiên của kính viễn vọng James Webb tiết lộ các cụm sao cầu hơn 13 tỷ năm tuổi xung quanh thiên hà Sparkler.
Trong hình ảnh trường sâu rất chi tiết của Webb về cụm thiên hà SMACS 0723, được công bố lần đầu tiên vào ngày 11/7, các nhà thiên văn học nhanh chóng bị thu hút bởi một cấu trúc phóng đại mà họ gọi là thiên hà Sparkler.
Cụm thiên hà SMACS 0723 chụp bởi kính viễn vọng không gian James Webb. (Ảnh: NASA)
Nằm cách xa 9 tỷ năm ánh sáng, thiên hà này được đặt tên theo các thiên thể lấp lánh xuất hiện dưới dạng đốm nhỏ màu vàng đỏ xung quanh nó. Theo một nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí Astrophysical Journal Letters, những đốm lấp lánh này có thể là các cụm sao trẻ đang tích cực hình thành sao hoặc các cụm sao cầu - tập hợp sao cổ xưa từ giai đoạn sơ khai của một thiên hà và chứa manh mối về giai đoạn hình thành cũng như phát triển sớm nhất của nó, SciTech Daily hôm 28/11 đưa tin.
Từ phân tích ban đầu về 12 đốm sáng lấp lánh xung quanh thiên hà Sparkler, nhóm nghiên cứu đã xác định 5 trong số chúng không chỉ là các cụm sao cầu mà còn là cấu trúc lâu đời nhất thuộc loại này từng được biết đến, hình thành sau vụ nổ Big Bang chỉ nửa tỷ năm. Sự kiện Big Bang xảy ra cách đây khoảng 13,8 tỷ năm, có nghĩa là những cụm sao cầu này đã hơn 13 tỷ năm tuổi.
Hình ảnh phóng to cho thấy các cụm sao xung quanh thiên hà Sparkler. (Ảnh: NASA)
"Webb được xây dựng để tìm kiếm những ngôi sao và thiên hà đầu tiên, đồng thời giúp chúng ta hiểu rõ hơn về nguồn gốc của sự phức tạp trong vũ trụ, chẳng hạn như các nguyên tố hóa học và khối xây dựng của sự sống", tác giả Lamiya Mowla, nhà nghiên cứu sau tiến sĩ tại Viện Thiên văn học & Vật lý Thiên văn Dunlap, cho biết.
"Việc nhìn vào những hình ảnh đầu tiên từ Webb và phát hiện ra các cụm sao cầu cổ xưa xung quanh thiên hà xa xôi là một khoảnh khắc đáng kinh ngạc, điều không thể thực hiện được với hình ảnh từ kính viễn vọng không gian Hubble trước đây", đồng tác giả Kartheik G. Iyer từ Viện Thiên văn học & Vật lý Thiên văn Dunlap nói thêm.
Thiên hà Sparkler đặc biệt không chỉ vì những đốm sáng lấp lánh xung quanh nó, mà cấu trúc này còn được phóng đại gấp 100 lần trong ảnh chụp trường sâu của Webb do hiệu ứng thấu kính hấp dẫn, trong đó cụm thiên hà SMACS 0723 ở phía trước làm biến dạng những gì phía sau nó, giống như một chiếc kính lúp khổng lồ. Hơn nữa, thấu kính hấp dẫn tạo ra ba hình ảnh riêng biệt về Sparkler, cho phép các nhà thiên văn học nghiên cứu thiên hà chi tiết hơn.
Vì Webb có thể quan sát các cụm sao ở một loạt bước sóng, nhóm nghiên cứu có thể mô hình hóa chúng để hiểu rõ hơn về đặc điểm vật lý, chẳng hạn như chúng bao nhiêu tuổi và chứa bao nhiêu ngôi sao. "Chúng tôi hy vọng kiến thức về việc có thể quan sát các cụm sao cầu từ khoảng cách xa như vậy với Webb sẽ thúc đẩy khoa học phát triển hơn nữa để tìm kiếm những vật thể tương tự", Kartheik nhấn mạnh.
Bằng chứng sốc: Con người ra đời từ thứ kinh khủng nhất vũ trụ?
Siêu máy tính mạnh nhất thế giới và kỹ thuật trí tuệ nhân tạo (AI) đã mô phỏng thành công cách carbon-12 - hạt mầm của con người, muôn loài và cả người ngoài hành tinh - được tạo nên từ các môi trường cực đoan nhất vũ trụ.
Sự sống Trái đất bắt nguồn từ vi khuẩn vũ trụ
Loài người trên Trái đất từ lâu vẫn nghĩ rằng mình cô đơn trong vũ trụ và hiện vẫn đang cố gắng một cách vô vọng tìm kiếm những nền văn minh ngoài hành tinh. Trong khi đó có thể chính họ là những người ngoài hành tinh thứ thiệt.
Số phận tàu con thoi Buran huyền thoại
Tháng 9/1988, Liên Xô công bố tin chấn động về tàu con thoi có thể sử dụng nhiều lần do họ chế tạo.
NASA tuyên bố: Cánh cửa bí ẩn trên sao Hỏa là "lối vào quá khứ cổ đại"
Nhóm điều hành công dân Sao Hỏa đầu tiên Curiosity vừa đưa ra tuyên bố chính thức đầu tiên về cấu trúc y hệt một cánh cửa bí ẩn do con người tạo nên trên hành tinh đỏ.
Con người có thể trở thành loài người liên hành tinh trong vòng 200 năm nữa
Một nghiên cứu mới cho biết, hoặc là chúng ta phát triển công nghệ để khai thác an toàn năng lượng cần thiết để thoát khỏi hành tinh của chúng ta, hoặc chúng ta tự giết mình trong một trận đại hồng thủy nào đó.
Dải Ngân hà là gì? Ngân hà và Thiên hà khác gì nhau?
Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu dải Ngân hà và Thiên hà, Ngân hà và Thiên hà khác nhau như thế nào? Mời các bạn cùng tham khảo.
