Lần đầu phát hiện siêu lỗ đen bắn ra thứ lớn gấp 50 lần thiên hà của nó

Lỗ đen quái vật của thiên hà NCG2663 có thể là một trong những siêu lỗ đen vĩ đại nhất vũ trụ.

Theo The Conversation, các nhà thiên văn học từ Trường Đại học Tây Sydney - Úc đã sử dụng hệ thống siêu kính viễn vọng vô tuyến ASKAP của Tổ chức Nghiên cứu khoa học và công nghiệp khối thịnh vượng chung (CISRO) để xác định siêu lỗ đen thú vị này.

ASKAP với mạng lưới 36 đĩa vô tuyến liên kết tạo thành siêu kính viễn vọng duy nhất, được đặt tại vùng hoang sơ của sa mạc Tây Úc và là một trong những công cụ quan sát thiên văn hàng đầu của nhân loại.


Ảnh đồ họa mô tả dòng vật chất bắn ra từ siêu lỗ đen - (Ảnh: THE CONVERSATION)

Dữ liệu vô tuyến mà ASKAP thu được tiết lộ một tia vật chất ngoài sức tưởng tượng, dài hơn 1 triệu năm ánh sáng, vắt ngang vùng không gian cách chúng ta 93 triệu năm ánh sáng.

Nó bắn ra từ trung tâm của thiên hà NGC2663, một thiên hà elip điển hình, siêu dày đặc với số lượng sao gấp 10 lần thiên hà chứa Trái đất Milky Way.

Tia vật chất này là một dòng phản lực năng lượng cực cao bị lỗ đen trung tâm thiên hà bắn ra. Dù các nhà thiên văn đã nhìn thấy nhiều dòng phản lực nhưng chưa cái nào có tầm vóc như thế.

Không chỉ là một chùm vật chất lớn, nó còn mang kích thước rất chênh lệch so với thiên hà mẹ của lỗ đen bắn ra nó - đến 50 lần. Dòng suối vật chất này còn mang nhiều hạt "kim cương xung kích" khổng lồ - là điểm sáng dạng kim cương chảy trong dòng vật chất khi nó được bắn ra, phát sáng rực rỡ hơn phần còn lại.

Điều này đòi hỏi siêu lỗ đen bắn ra nó phải cực lớn, cực mạnh, có thể là một trong những lỗ đen lớn nhất trong toàn vũ trụ.

Ngoài ra, hiệu ứng này được thúc đẩy bởi vật chất dày đặc giữa các thiên hà xung quanh NGC2663, tương tác với dòng phản lực để tạo ra tác động ngoạn mục.

Tất cả tạo thành một "vòng luân hồi": Vật chất giữa các thiên hà đi vào thiên hà, bị lỗ đen trung tâm thiên hà nuốt chửng, lỗ đen lại phóng dòng phản lực này ra không gian giữa các thiên hà... Những quá trình này giúp các thiên hà trong vũ trụ phát triển.

Nghiên cứu trên vừa được chấp thuận bởi Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.

TIN CŨ HƠN
Tổng quan về sao Diêm Vương

Tổng quan về sao Diêm Vương

Trước kia nó từng được xếp hạng là một hành tinh, sao Diêm Vương hiện được coi là thành viên lớn nhất của một vùng riêng biệt được gọi là Vành đai Kuiper.

Đăng ngày: 24/11/2025
Tổng quan về sao Kim

Tổng quan về sao Kim

Sao Kim hay Kim tinh là hành tinh thứ hai trong Hệ Mặt trời, tự quay quanh nó với chu kỳ 224,7 ngày Trái đất.

Đăng ngày: 23/11/2025
Những điều thú vị về trạm vũ trụ quốc tế đắt tiền nhất trong lịch sử nhân loại

Những điều thú vị về trạm vũ trụ quốc tế đắt tiền nhất trong lịch sử nhân loại

Cuộc sống của các phi hành gia trên ISS cũng rất khác biệt so với cuộc sống trên địa cầu vì thiếu đi trọng lực và các nguồn tài nguyên thiên nhiên.

Đăng ngày: 23/11/2025
Nguyên nhân sao Hải Vương và Thiên Vương có màu khác nhau

Nguyên nhân sao Hải Vương và Thiên Vương có màu khác nhau

Sao Hải Vương và Thiên Vương giống nhau đến mức các nhà khoa học đôi khi gọi các hành tinh xa xôi này là “song sinh”. Tuy nhiên, hai hành tinh băng khổng lồ này có một điểm khác biệt lớn về màu sắc.

Đăng ngày: 21/11/2025
Tổng quan về sao Thiên Vương

Tổng quan về sao Thiên Vương

Sao Thiên Vương là hành tinh thứ bảy tính từ Mặt Trời; là hành tinh có bán kính lớn thứ ba và có khối lượng lớn thứ tư trong hệ.

Đăng ngày: 21/11/2025
Vợ chồng phi hành gia cùng lên vũ trụ: Có

Vợ chồng phi hành gia cùng lên vũ trụ: Có "chuyện ấy" xảy ra không? Các nhà khoa học cũng tò mò!

NASA có một luật bất thành văn là chồng và vợ không được làm phi hành gia cùng lúc, điều này nhằm tránh việc phi hành gia bị xúc động trong quá trình làm nhiệm vụ, ảnh hưởng đến các sứ mệnh không gian.

Đăng ngày: 20/11/2025
Lý thuyết chống lại cả thế giới của Hội Trái Đất Phẳng

Lý thuyết chống lại cả thế giới của Hội Trái Đất Phẳng

Một số người tin Trái Đất có dạng phẳng, còn ảnh vệ tinh Trái Đất hình cầu là âm mưu của NASA và các cơ quan chính phủ khác.

Đăng ngày: 08/11/2025
Khoa Học News