Loài cá lớn nhất hành tinh có thể nhìn rõ trong bóng tối

Cá mập voi thường bơi gần mặt biển để ăn sinh vật phù du, nhưng chúng cũng lặn xuống vùng nước sâu ở độ sâu gần 2.000m và phần lớn các đặc tính sinh học của chúng vẫn là bí ẩn đối với con người.

Theo một nghiên cứu mới của nhóm các nhà khoa học Nhật Bản, cá nhám voi (cá mập voi) - loài cá lớn nhất hành tinh, có thể nhìn thấy rõ dù ở môi trường biển sâu tăm tối do một đột biến ở võng mạc của chúng.


Một chú cá mập voi bơi ở ngoài khơi bờ biển thành phố Nice, Pháp. (Ảnh: AFP/TTXVN).

Đột biến này cũng là nguyên nhân dẫn đến quáng gà, hay còn gọi là chứng mù đêm, ở con người. Đây là một loại suy giảm thị lực nhiều người gặp phải vào ban đêm hoặc trong môi trường thiếu ánh sáng.

Nghiên cứu cho biết đột biến gene trong mắt cá mập voi kích hoạt các sắc tố thị giác cảm nhận ánh sáng xanh - màu duy nhất chiếu xuống biển sâu, dựa trên sự thay đổi nhiệt độ.

Cá mập voi thường bơi gần mặt biển để ăn sinh vật phù du, nhưng chúng cũng lặn xuống vùng nước sâu ở độ sâu gần 2.000m và phần lớn các đặc tính sinh học của chúng vẫn là bí ẩn đối với con người.

Để hiểu rõ hơn về cách các sinh vật có thể nhìn thấy ở cả vùng nước sáng trên bề mặt lẫn môi trường tối của biển sâu, các nhà nghiên cứu đã tập trung phân tích rhodopsin - một loại protein trong võng mạc của mắt cho phép nhìn trong môi trường thiếu sáng.

Họ phát hiện ra rằng protein rhodopsin - thường nhạy với ánh sáng xanh lục, đã đột biến ở cá mập voi để trở nên nhạy hơn với ánh sáng xanh lam.

Sự thay đổi trong thành phần amino acid này giúp cá mập voi quan sát tốt hơn trong môi trường thiếu ánh sáng ở đáy biển, song thay đổi tương tự ở người lại dẫn đến chứng quáng gà.

Giáo sư tại Viện Di truyền Quốc gia Shigehiro Kuraku - nhà khoa học tham gia nghiên cứu cho biết tuy rhodopsin ở cá mập voi bị phân hủy khi tiếp xúc với nhiệt, nhưng vẫn hoạt động hiệu quả trong vùng nước lạnh của biển sâu.

Các sắc tố cảm nhận ánh sáng xanh của cá mập voi thích ứng theo nhiệt độ.

Nghiên cứu do các nhà khoa học của Viện Di truyền Quốc gia, Đại học Osaka Metropolitan, Quỹ Okinawa Churashima và Trung tâm nghiên cứu Động lực Hệ sinh học RIKEN thực hiện, được công bố trên tạp chí của Viện hàn lâm Khoa học Quốc gia.

TIN CŨ HƠN
Phát hiện quần thể cá voi nhỏ nhất thế giới

Phát hiện quần thể cá voi nhỏ nhất thế giới

Các nhà khoa học vừa phát hiện một quần thể cá voi được cho là nhỏ nhất thế giới sinh sống tại phía đông bắc Thái Bình Dương.

Đăng ngày: 22/11/2025
Hóa ra từ trước đến nay chúng ta đã bị con cá xấu nhất hành tinh này lừa rồi

Hóa ra từ trước đến nay chúng ta đã bị con cá xấu nhất hành tinh này lừa rồi

Vì thực ra thì nó không đến nỗi xấu như những gì chúng ta được chứng kiến.

Đăng ngày: 19/11/2025
Trong bảy loài cá mập tử thần, cá mập trắng lớn tấn công con người nhiều nhất

Trong bảy loài cá mập tử thần, cá mập trắng lớn tấn công con người nhiều nhất

Cá mập là một trong những loài nguy hiểm nhất trên hành tinh của chúng ta, chúng còn được mệnh danh là sát thủ đại dương.

Đăng ngày: 18/11/2025
Sinh vật khổng lồ có thể nặng 3 tấn, dài 9m - Cá mập cũng trở nên nhỏ bé khi bơi bên cạnh

Sinh vật khổng lồ có thể nặng 3 tấn, dài 9m - Cá mập cũng trở nên nhỏ bé khi bơi bên cạnh

Sinh vật này sẽ không thể tồn tại nếu ngừng bơi, chúng cũng là sinh vật thông minh bậc nhất đại dương.

Đăng ngày: 09/11/2025
Câu chuyện về con cua và chiếc máy đo địa chấn dưới đáy đại dương

Câu chuyện về con cua và chiếc máy đo địa chấn dưới đáy đại dương

Một con cua nhện đã quyết định rằng chiếc máy đo địa chấn do các nhà khoa học thả xuống sẽ là nơi ở của mình, và đó là khi cuộc chiến bắt đầu.

Đăng ngày: 08/11/2025
Huệ biển - loài động vật kỳ lạ bậc nhất dưới đáy đại dương

Huệ biển - loài động vật kỳ lạ bậc nhất dưới đáy đại dương

Nhìn những hình ảnh kỳ lạ về loài huệ biển khiến khiến nhiều người không khỏi ngạc nhiên.

Đăng ngày: 08/11/2025
Top 7 rãnh đại dương sâu nhất Trái đất: Số 1 vượt xa trí tưởng tượng của nhiều người

Top 7 rãnh đại dương sâu nhất Trái đất: Số 1 vượt xa trí tưởng tượng của nhiều người

Đại dương vẫn là một khu vực còn rất ít được khám phá. Đại dương là một thiên đường tự nhiên với những cảnh quan đẹp đẽ những cũng chứa nhiều bí ẩn.

Đăng ngày: 07/11/2025
Khoa Học News