Mặt trời đẩy 3 vệ tinh rơi xuống khỏi quỹ đạo Trái đất
Đầu tháng 11, ba vệ tinh Australia lao xuống và cháy rụi trong khí quyển Trái đất do sự gia tăng hoạt động của Mặt trời.
Khi hoạt động trên quỹ đạo Trái đất thấp (ở độ cao 2.000km trở xuống), các vệ tinh đều sẽ trải qua quá trình giảm quỹ đạo, dần hạ độ cao và cuối cùng bốc cháy trong khí quyển. Tuy nhiên, ba vệ tinh nhỏ Binar-2, 3 và 4 thuộc chương trình Binar Space của Đại học Curtin, Australia, rơi xuống khí quyển sớm hơn nhiều so với dự kiến.
Binar-2, 3 và 4 mới chỉ hoạt động hai tháng, trong khi thời gian dự kiến là 6 tháng. Sự kết thúc sớm này ảnh hưởng đến các nghiên cứu khoa học và thử nghiệm hệ thống mới mà chúng đang thực hiện. Nguyên nhân là Mặt trời gia tăng hoạt động và vệ tinh Binar không phải nạn nhân duy nhất. Hoạt động Mặt trời tăng mạnh đã gây khó khăn cho các nhà vận hành vệ tinh vài năm qua.
Mô phỏng vệ tinh Binar hoạt động trên quỹ đạo. (Ảnh: Spaceanddefense).
Hoạt động Mặt trời gồm những hiện tượng như vết đen Mặt trời, lóa Mặt trời và gió Mặt trời - dòng hạt mang điện hướng về phía Trái đất. Đây là kết quả của việc từ trường của ngôi sao này thay đổi liên tục, và khoảng 11 năm một lần, nó hoàn toàn đảo ngược. Tại điểm giữa của chu kỳ, hoạt động Mặt trời sẽ đạt đỉnh.
Dù giới khoa học đã biết về chu kỳ Mặt trời, hoạt động cụ thể vẫn rất khó dự đoán. Các động lực rất phức tạp trong khi dự báo thời tiết không gian vẫn còn ở giai đoạn sơ khai.
Vài tháng qua, các chỉ số về hoạt động Mặt trời cao gấp 1,5 lần so với dự đoán. Hoạt động tăng đồng nghĩa có nhiều lóa Mặt trời và gió Mặt trời mạnh hơn. Luồng hạt mang điện tăng cường có thể làm hỏng hoặc gián đoạn các thành phần điện tử trên vệ tinh.
Năng lượng dư thừa từ hoạt động Mặt trời được hấp thụ vào tầng khí quyển ngoài, khiến nó phình ra. Kết quả là, tất cả vệ tinh ở độ cao dưới 1.000 km đều chịu lực cản khí quyển lớn hơn đáng kể. Đây là lực làm gián đoạn quỹ đạo của chúng và khiến chúng rơi về phía bề mặt Trái đất.
Binar Space là chương trình nghiên cứu vệ tinh nhằm nâng cao hiểu biết về hệ Mặt trời và giảm rào cản cho hoạt động không gian. Chương trình bắt đầu triển khai với vệ tinh đầu tiên, Binar-1, tháng 9/2021, khi hoạt động Mặt trời tương đối ít. Vệ tinh hình khối hộp với cạnh 10 cm này bắt đầu ở độ cao 420 km và tồn tại 364 ngày trên quỹ đạo.
Các vệ tinh tiếp theo của chương trình, Binar-2, 3 và 4, dự kiến tồn tại khoảng 6 tháng do diện tích pin năng lượng Mặt trời tăng và hoạt động Mặt trời mạnh hơn. Nhưng thay vào đó, chúng chỉ tồn tại hai tháng rồi cháy rụi.
Dù các vệ tinh khối hộp nhỏ tương đối rẻ, việc kết thúc sớm nhiệm vụ luôn gây thiệt hại. Điều này càng đúng hơn với vệ tinh thương mại, nhấn mạnh việc cần có dự báo thời tiết không gian chính xác hơn.
May mắn là Mặt trời sẽ dịu lại. Dù đang mạnh ngoài dự kiến, hoạt động Mặt trời có thể chậm lại vào năm 2026 và trở về mức tối thiểu vào năm 2030.
Những điều chưa biết về sao Bắc Cực
Do chuyển động tự quay của Trái đất quanh trục, các ngôi sao luôn thay đổi vị trí trên bầu trời, mọc và lặn. Tuy nhiên trục quay của Trái đất lại hướng thẳng về phía sao Bắc Cực làm nó có vẻ không bao giờ di chuyển.
Con người có thể du hành xuôi hoặc ngược thời gian?
Trong phim khoa học viễn tưởng, các nhân vật sử dụng những cỗ máy đặc biệt, thậm chí nhảy vào một chiếc ô tô tương lai để du hành ngược hoặc xuôi thời gian.
Tiếng ồn từ vụ phóng tên lửa của tỷ phú Elon Musk mạnh đến mức nào?
Giáo sư Gee, người đã dành cả sự nghiệp để nghiên cứu âm thanh cường độ cao từ các vụ phóng tên lửa như Artemis I của NASA, nhận định âm thanh từ vụ phóng Starship mang nét độc đáo riêng.
Thuyết Big Bang sụp đổ, chuyện gì xảy ra với vũ trụ?
Nhà vật lý plasma và thiên văn nổi tiếng Eric Lerner đã gây chấn động giới khoa học khi cho rằng vụ nổ Big Bang chưa bao giờ xảy ra.
Mặt trăng đang dần rời xa Trái đất: Khi nào nó biến mất?
Các nhà khoa học đã tính toán những điều xảy ra trong tương lai trước thực tế là Mặt trăng đang di chuyển ngày một xa khỏi Trái đất và cũng đang khiến hành tinh của chúng ta quay chậm lại.
“Mặt trăng thứ hai” bằng vàng hiện ra giữa lòng Trái đất?
Những cấu trúc khổng lồ trông như 2 lục địa ngầm vươn lên từ lõi Trái đất, gây hoang mang trong giới khoa học nhiều năm qua, có thể là vàng và bạch kim cổ đại từ "Mặt trăng thứ hai".
