Nhịp tia gamma kỳ lạ khiến giới nghiên cứu bối rối
Cách một hố đen cung cấp năng lượng cho nhịp tia gamma của đám mây khí từ khoảng cách 100 năm ánh sáng vẫn là điều bí ẩn với các nhà khoa học.
Các nhà khoa học phát hiện nhịp tia gamma bí ẩn đến từ một đám mây khí trong vũ trụ. Đám mây ở chòm sao Aquila đang đập cùng nhịp với hố đen hàng xóm, chứng tỏ giữa hai vật thể có mối liên hệ, theo báo cáo công bố hôm 17/8 trên tạp chí Nature Astronomy của nhóm nghiên cứu đứng đầu là Jian Li ở Viện DESY Jian Li và giáo sư Diego F. Torres ở Viện Khoa học Vũ trụ (IEEC-CSIC).
Mô phỏng vi chuẩn tinh SS 433. (Ảnh: Phys.org).
Nhóm nghiên cứu bao gồm các nhà khoa học đến từ Đức, Tây Ban Nha, Trung Quốc và Mỹ, phân tích dữ liệu của 10 năm từ kính viễn vọng không gian tia gamma Fermi do NASA quản lý và xem xét một vi chuẩn tinh. Hệ thống này có số hiệu SS 433, ở cách dải Ngân Hà 15.000 năm ánh sáng, bao gồm một ngôi sao khổng lồ có khối lượng lớn gấp khoảng 30 lần Mặt Trời và hố đen lớn gấp 10 - 20 lần. Hai vật thể quay quanh nhau theo chu kỳ 13 ngày, trong đó hố đen hút nhiều vật chất hơn từ ngôi sao.
"Vật liệu tích tụ ở đĩa bồi tụ trước khi rơi vào trong hố đen, giống như nước trong vòng xoáy ở lỗ thoát nước của bồn tắm", Li giải thích. "Tuy nhiên, một phần vật chất đó không bị hố đen hút mà bắn ra ở tốc độ cao theo hai dòng có hướng trái ngược nằm phía trên và dưới đĩa bồi tụ". Tình huống này thường xuất hiện trong những thiên hà hoạt động mạnh với hố đen lớn gấp hàng triệu lần Mặt Trời ở trung tâm, phun vào vũ trụ dòng tia dài hàng hàng chục nghìn năm ánh sáng. SS 43 trông giống phiên bản thu nhỏ của các chuẩn tinh này và có biệt danh là "vi chuẩn tinh".
Những hạt tốc độ cao và từ trường siêu mạnh ở dòng tia sản sinh tia X và tia gamma. Đĩa bồi tụ không nằm chính xác ở mặt phẳng quỹ đạo của hai vật thể. Nó tiến động hoặc đung đưa. Kết quả là hai dòng tia phun theo chiều xoắn ốc vào không gian xung quanh thay vì tạo thành đường thẳng.
Sự tiến động của dòng tia hố đen có chu kỳ khoảng 162 ngày. Quá trình phân tích tỉ mỉ hé lộ có một tín hiệu tia gamma với cùng chu kỳ ở vị trí đặc biệt nhiều khí gas và cách tương đối xa dòng tia của vi chuẩn tinh hay còn gọi là Fermi J1913+0515.
Các nhà nghiên cứu vẫn chưa rõ cách hố đen cung cấp năng lượng cho nhịp tia gamma của đám mây khí gas. Họ đang khám phá một phương pháp dựa trên lực tác động của proton nhanh (hạt nhân của nguyên tử hydro) sinh ra ở cuối dòng tia hoặc gần hố đen và lẫn vào đám mây. Tại đó, những hạt hạ nguyên tử này va đập với khí gas và tạo ra tia gamma. Các proton cũng có thể nằm trong dòng hạt di chuyển nhanh ở rìa đĩa bồi tụ. Bất cứ khi nào dòng hạt này va vào đám mây khí gas, chúng tạo ra tia gamma, dẫn tới nhịp đập kỳ lạ.
Tổng quan về sao Hải Vương
Sao Hải Vương là hành tinh thứ tám và xa nhất tính từ Mặt Trời trong Hệ Mặt Trời. Nó là hành tinh lớn thứ tư về đường kính và lớn thứ ba về khối lượng.
11 vụ núi lửa phun trào kinh hoàng nhất trong lịch sử
Tambora, Krakatoa,Yellowstone... là những cái tên rất nổi bật trong số 11 đợt núi lửa phun trào dữ dội nhất lịch sử này.
Tổng quan về sao Thủy
Sao Thủy hay Thủy Tinh là hành tinh nhỏ nhất và gần Mặt Trời nhất trong tám hành tinh thuộc Hệ Mặt Trời, với chu kỳ quỹ đạo bằng 88 ngày Trái Đất.
Cách xem Mặt trăng, sao Hỏa bằng Google Maps
Đây không phải là lần đầu tiên Google tích hợp một tính năng thú vị vào Maps và càng không đúng khi phủ nhận Google thờ ơ với vấn đề vũ trụ.
12 điều kỳ thú nhất về Sao Kim
Sao Kim, hành tinh thứ hai gần Mặt Trời là một vì tinh tú khá kỳ thú. Hãy cùng khám phá những điều kỳ lạ về một trong những người “anh em láng giềng” gần gũi nhất với Hành Tinh Xanh của chúng ta trong Hệ Mặt Trời.
Trái đất bắt đầu hình thành như thế nào?
Kênh truyền hình National Geographic danh tiếng mới đây đã cho công chiếu một đoạn clip ngắn diễn giải về sự hình thành Trái đất trong vũ trụ.
