Robot sống từ tế bào người gây bất ngờ cho nhà nghiên cứu

Các nhà khoa học tạo ra robot sống tý hon từ tế bào con người, có thể di chuyển và giúp chữa trị vết thương hoặc mô bị phá hủy trong tương lai.


Cách anthrobot di chuyển. (Video: Phys.org)

Nhóm nghiên cứu ở Đại học Tufts và Viện Wysss thuộc Đại học Harvard đặt tên cho robot mới là anthrobot. Sản phẩm dựa trên công trình trước đó của một số thành viên nhóm nghiên cứu, từng tạo ra robot sống đầu tiên mang tên xenobot từ tế bào gốc lấy ở phôi thai ếch có vuốt châu Phi (Xenopus laevis). Michael Levin, giáo sư sinh học ở Trường khoa học và nghệ thuật của Đại học Tufts và cộng sự công bố nghiên cứu mới hôm 30/11 trên tạp chí Advanced Science.

Các nhà khoa học sử dụng tế bào người trưởng thành lấy ở khí quản của nhiều người hiến tặng giấu tên thuộc nhiều độ tuổi và giới tính khác nhau. Họ chọn loại tế bào này do chúng tương đối dễ tiếp cận sau giai đoạn Covid-19 và do một đặc điểm mà họ cho là sẽ khiến tế bào chuyển động được, theo Gizem Gumuskaya, nghiên cứu sinh sau tiến sĩ ở Đại học Tufts. Tế bào khí quản phủ đầy lông mao giống sợi tóc đung đưa tới lui. Chúng giúp tế bào khí quản đẩy những hạt li ti chui vào đường thở ra ngoài. Nghiên cứu trước đây chỉ ra tế bào này có thể hình thành organoid, cụm tế bào sử dụng rộng rãi trong khoa học.

Gumuskaya thí nghiệm với thành phần hóa học trong điều kiện phát triển của tế bào khí quản và tìm ra cách thúc đẩy lông mao chĩa ra ngoài trên organois. Sau khi cô tìm ra chất nền phù hợp, organoid có thể di chuyển sau vài ngày, với lông mao đóng vai trò như mái chèo. "Không có gì xảy ra từ ngày một tới ngày 6. Vào khoảng ngày 7, có một sự biến đổi nhanh chóng. Nó trông như một bông hoa nở rộ. Lông mao bật ra và hướng ra ngoài. Trong phương pháp của chúng tôi, mỗi anthrobot phát triển từ một tế bào", Gumuskaya giải thích.


Anthrobot di chuyển theo cách khác nhau.

Chính cơ chế tự lắp ráp này khiến robot trở nên độc đáo. Nhiều nhà khoa học khác cũng chế tạo robot sinh học, nhưng chúng cần tạo ra thủ công bằng cách dựng khuôn và cấy tế bào vào đó. Anthrobot không giống như vậy. Một số có dạng hình cầu và phủ kín lông mao, trong khi số khác có hình giống quả bóng và lông mao bao phủ không đều đặn. Chúng di chuyển theo cách khác nhau. Vài robot đi thẳng, có robot xê dịch theo vòng tròn hẹp, nhiều robot đứng một chỗ và lắc lư. Chúng sống sót tới 60 ngày trong điều kiện ở phòng thí nghiệm.

Thí nghiệm mô tả trong nghiên cứu mới nhất đang ở giai đoạn đầu, nhưng mục tiêu là tìm hiểu liệu anthrobot có thể ứng dụng trong y học hay không. Nhóm nghiên cứu xem xét liệu anthrobot có thể bò qua neuron người nuôi trong đĩa cạn và bị "cào xước" để mô phỏng tổn thương. Họ rất bất ngờ khi thấy anthrobot thúc đẩy sự phát triển ở vùng bị tổn thương của neuron, dù họ chưa hiểu rõ cơ chế chữa lành.

Falk Tauber, nhà nghiên cứu ở Trung tâm vật liệu tương tác và công nghệ sinh học Freiburg tại Đại học Freiburg, nhận định nghiên cứu cung cấp nền tảng cho những nỗ lực tương lai nhằm sử dụng robot sinh học cho nhiều chức năng khác nhau. Ông cho biết khả năng tạo ra chúng từ tế bào của chính bệnh nhân hé lộ ứng dụng đa dạng cả trong phòng thí nghiệm và cuối cùng trong cơ thể người.

Theo Levin, anthrobot không gây lo ngại về mặt đạo đức hoặc an toàn. Chúng không được tạo ra từ phôi thai người hay biến đổi gene. Chúng không thể sống ngoài môi trường chuyên biệt, có tuổi thọ chỉ vài tuần và dường như phân hủy sinh học.

TIN CŨ HƠN
Vitamin B12 quan trọng thế nào?

Vitamin B12 quan trọng thế nào?

Năm 1948, Rickes đã phân lập từ gan lợn một chất kết tinh màu đỏ đặt tên là vitamin B12, sau đó 4 giải Nobel đã được trao tặng cho những công trình nghiên cứu có liên quan đến vitamin B12.

Đăng ngày: 23/09/2025
Táo là loại quả cực tốt cho sức khỏe nhưng không phải ai cũng biết ăn đúng cách

Táo là loại quả cực tốt cho sức khỏe nhưng không phải ai cũng biết ăn đúng cách

Táo là trái cây "vàng" không chỉ trong ẩm thực mà còn là vị thuốc có khả năng phòng tránh và điều trị nhiều loại bệnh.

Đăng ngày: 22/09/2025
Nên ăn hàu sống hay chín?

Nên ăn hàu sống hay chín?

Hàu chứa nhiều kẽm, nhiều loại men tiêu hóa, các vitamin (D, B11, B1, B2, B2, C…), khoáng chất (sắt, đồng, kali, photpho…) rất tốt cho cơ thể; đặc biệt hàm lượng axít béo omega-3 cao.

Đăng ngày: 21/09/2025
Những lợi ích của nước mắt bạn nên biết

Những lợi ích của nước mắt bạn nên biết

Khóc sẽ làm giảm mức độ khoáng chất mangan trong cơ thể. Khoáng chất mangan quá nhiều có thể gây ra sự hỗn độn cảm xúc.

Đăng ngày: 21/09/2025
Có thể thay thế rau xanh bằng trái cây được không?

Có thể thay thế rau xanh bằng trái cây được không?

Rau quả là một trong 4 nhóm thực phẩm cần thiết để có một bữa ăn hợp lý. Giá trị của rau quả là cung cấp cho cơ thể các chất dinh dưỡng có hoạt tính sinh học cao, đặc biệt là các vitamin (vitamin A, vitamin C) chất khoáng, vi khoáng. Ngoài ra l&

Đăng ngày: 21/09/2025
Điều gì sẽ xảy ra Trái đất không còn muỗi?

Điều gì sẽ xảy ra Trái đất không còn muỗi?

Nếu bị tuyệt chủng, 3.500 loài muỗi trên Trái Đất hiện nay sẽ biến mất. Trong số đó, khoảng 200 loài muỗi có khả năng hút máu người và ba loài Anopheles, Culex, Aedes truyền bệnh nguy hiểm.

Đăng ngày: 20/09/2025
Bộ tộc 900 năm qua không một người mắc ung thư

Bộ tộc 900 năm qua không một người mắc ung thư

Bộ tộc Hunzas ăn chay, dùng thực phẩm không hóa chất, môi trường tự nhiên trong lành, vận động nhiều và hít thở xua tan căng thẳng giúp tránh xa các căn bệnh thời đại.

Đăng ngày: 20/09/2025
Khoa Học News