Sét dị hình xanh nhìn từ độ cao 400km

Thiết bị trên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) ghi hình 5 chớp sáng xuất hiện trên đỉnh mây, tạo ra các loại sét dị hình hiếm gặp.

Sét dị hình xanh, đỏ và elves rất khó quan sát từ mặt đất. Hệ thống Giám sát Tương tác Khí quyển - Không gian (ASIM) của Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) theo dõi thời tiết Trái đất từ độ cao 400 km, giúp hé lộ thông tin giá trị về đặc điểm của các loại sét này. ASIM gồm camera, quang kế, bộ dò tia X và tia gamma, có nhiệm vụ tìm kiếm những đợt phóng điện bắt nguồn từ các hiện tượng giông bão, vượt khỏi cơn bão và lên đến tầng thượng quyển.


Sét dị hình xanh là dạng sét phóng lên cao từ những đám mây giông.

Nghiên cứu mới đăng trên tạp chí Nature hôm 20/1, miêu tả 5 chớp sáng xanh trên đỉnh mây, trong đó có một trường hợp tạo ra sét dị hình xanh ở tầng bình lưu. Sét dị hình xanh là dạng sét phóng lên cao từ những đám mây giông. Chúng có thể lên cao tới 50 km trong tầng bình lưu và chỉ tồn tại chưa đầy một giây. ASIM ghi lại tia sét dị hình xanh xuất hiện chớp nhoáng trong đám mây gần đảo Naru, Thái Bình Dương.

Chớp sáng xanh cũng tạo ra elves, một loại sét dị hình khác. Elves là những vòng sáng lan tỏa nhanh ở đáy tầng điện ly. Tại đây, các electron, sóng vô tuyến và khí quyển tương tác với nhau để tạo thành những đợt sáng này.

Việc sử dụng công cụ siêu nhạy của ASIM để quan sát những hiện tượng trên rất quan trọng với quá trình nghiên cứu hệ thống thời tiết trên Trái đất, giúp cung cấp thông tin về quá trình sét hình thành trong mây. Một số chuyên gia thậm chí cho rằng những hiện tượng này có thể ảnh hưởng đến nồng độ của khí nhà kính trong khí quyển Trái đất. Điều đó khẳng định tầm quan trọng của việc hiểu rõ những hiện tượng xảy ra trên cao.

"Nghiên cứu mới là một điểm nhấn trong số những hiện tượng mà ASIM quan sát được phía trên các cơn bão. Nó cho thấy chúng ta còn rất nhiều điều cần khám phá và học hỏi về vũ trụ", Astrid Orr, chuyên gia tại ESA, chia sẻ.

TIN CŨ HƠN
Tác dụng của hiện tượng núi lửa phun trào

Tác dụng của hiện tượng núi lửa phun trào

Một bản nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng, núi lửa phun trào có thể giúp giảm bớt ảnh hưởng của hiện tượng Trái đất nóng lên. 

Đăng ngày: 18/11/2025
Những điều bạn chưa biết về đất hiếm

Những điều bạn chưa biết về đất hiếm

Chắc rất nhiều bạn đã nghe nói về đất hiếm, kim loại "quý hơn vàng" giúp kinh tế Trung Quốc tăng trưởng phi mã. Vậy đất hiếm là gì? Tại sao nó lại đắt như vậy? Mời bạn cùng tìm hiểu về đất hiếm qua bài viết dưới đây.

Đăng ngày: 18/11/2025
Dãy núi Himalaya hình thành như thế nào?

Dãy núi Himalaya hình thành như thế nào?

Dãy Himalaya vĩ đại được hình thành do quá trình va chạm giữa các lục địa. Chúng sở hữu những đặc điểm nổi bật về lịch sử địa chất của châu Á.

Đăng ngày: 08/11/2025
Vì sao nước ta có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa?

Vì sao nước ta có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa?

Khí hậu nước ta rất độc đáo: khí hậu nóng nhưng không khô hạn như Tây Nam Á, Bắc Phi. Nóng ẩm nhưng không nóng ẩm quanh năm như các quần đảo ở Đông Nam Á.

Đăng ngày: 08/11/2025
Đảo tí hon Kotisaari bốn mùa thay lá đẹp như trong cổ tích

Đảo tí hon Kotisaari bốn mùa thay lá đẹp như trong cổ tích

Kotisaari được ví như "viên ngọc" được cất giấu kỹ của Phần Lan. Nhiều du khách tìm đến hòn đảo tí hon này để tận hưởng vẻ đẹp tự nhiên và bầu không khí yên tĩnh.

Đăng ngày: 07/11/2025
Những kỷ lục về thời tiết trong lịch sử loài người

Những kỷ lục về thời tiết trong lịch sử loài người

Theo thống kê của tổ chức Khí tượng thế giới World Meteorological Organization (WMO), hãy cùng CNN điểm lại những thời điểm “nhất” về khí hậu trên thế giới.

Đăng ngày: 05/11/2025
Hiện tượng băng tan để lại những hậu quả nặng nề như thế nào?

Hiện tượng băng tan để lại những hậu quả nặng nề như thế nào?

Hiện nay bên cạnh việc đối mặt với sự ô nhiễm trầm trọng của môi trường hay hiện tượng hiệu ứng nhà kính… thì Trái Đất của chúng ta còn đang phải đối mặt với một hiện tượng đáng lo ngại nữa đó chính là hiện tượng băng tan ở cả 2 cực (Bắc cực và Nam cực).

Đăng ngày: 29/10/2025
Khoa Học News