Siêu tân tinh sáng chói phá hủy đám mây khí khổng lồ

Các nhà nghiên cứu cho rằng siêu tân tinh Ia sáng gấp 100 lần là do nó đâm vào một đám mây vật chất, tạo ra vụ nổ ánh sáng.

Bí ẩn về một ngôi sao phát nổ kỳ lạ vào năm 2006 cuối cùng cũng có thể giải đáp. Vào thời điểm nó được phát hiện, siêu tân tinh SN 2006gy là hành tinh sáng nhất mà con người có thể nhìn thấy. Kể từ đó các nhà nghiên cứu đã cố gắng tìm hiểu siêu tân tinh này.

Ngay từ đầu, SN 2006gy rất kỳ lạ vì có ánh sáng mạnh tỏa ra rất nhiều năng lượng, hơn gấp 100 lần so với một siêu tân tinh bình thường, theo lời của ông Jerkstrand tại Viện Vật lý Thiên văn Max Planck (Đức). Sau đó, khi một nhóm các nhà nghiên cứu kiểm tra ánh sáng của siêu tân tinh, họ còn phát hiện phản vật chất cũng có sự ảnh hưởng. Quang phổ ánh sáng từ vụ nổ chưa từng thấy trước đây trong bất kỳ siêu tân tinh nào, cho thấy sự hiện diện của một số chất không xác định.

Bằng cách xem xét các danh sách mở rộng về cách các nguyên tử khác nhau phát ra ánh sáng, Jerkstrand và các đồng nghiệp đã phát hiện ra rằng vụ nổ phải chứa rất nhiều sắt với khối lượng ít nhất là một phần ba so với Mặt Trời. Các loại siêu tân tinh phổ biến nhất không tạo ra nhiều sắt như vậy, nên các nhà nghiên cứu đã thực hiện một loạt mô phỏng cố gắng kết hợp sự xuất hiện của SN 2006gy với các vụ nổ hiếm.


Siêu tân tinh SN 2006gy bùng nổ và phát ra ánh sáng cực mạnh. (Ảnh: NASA /CXC/M.Weiss).

Loại siêu tân tinh tạo ra đủ sắt được gọi là loại Ia, nhưng loại này thường mờ hơn 100 lần so với SN 2006gy. Cách mà các nhà nghiên cứu tạo ra siêu tân tinh loại Ia sáng hơn 100 lần là cho nó đâm vào đám mây vật chất khi bắt đầu phát nổ, chuyển động năng của vụ nổ thành ánh sáng.

Kịch bản mà Jerkstrand và nhóm của ông phát hiện ra rằng SN 2006gy bắt đầu bằng một cặp ngôi sao quay quanh nhau trong một đám mây khí chung. Khi chúng xoắn về phía nhau, khí được thổi ra, tạo ra một đám mây xung quanh các ngôi sao. Khi chúng va chạm sẽ nổ tung và vụ nổ xuyên qua đám mây đó tạo ra một vụ nổ ánh sáng.

"Hiểu các biến thể lạ như thế này sẽ giúp chúng ta tìm ra các loại siêu tân tinh khác", Jerkstrand nói. Siêu tân tinh loại Ia cũng được sử dụng để đo lường sự giãn nở của vũ trụ, hiểu cách thức siêu tân tinh Ia phát nổ cũng thực sự quan trọng đối với các ứng dụng vũ trụ học, ông nói.

TIN CŨ HƠN
Chòm sao Song tử - Gemini

Chòm sao Song tử - Gemini

Chòm sao Song tử nằm ở phía Đông Bắc của chòm Liệp hộ, đối chọi với chòm sao Kim ngưu nằm ở phía Tây dải Ngân hà. Đây là một trong 12 chòm sao Hoàng đạo. Trong chòm này có 2 ngôi sao sáng Song tử alpha (Trung Q

Đăng ngày: 19/12/2025
Ở NASA có một vị trí chỉ cần tốt nghiệp cấp 3 đã làm được, ấy vậy mà nó rất quan trọng

Ở NASA có một vị trí chỉ cần tốt nghiệp cấp 3 đã làm được, ấy vậy mà nó rất quan trọng

Geogre Aldrich, người chịu trách nhiệm cho sức khỏe của phi hành gia tại NASA trong mấy chục năm qua bằng cách... ngửi mùi.

Đăng ngày: 19/12/2025
NASA phát hiện hành tinh có sự sống như trái đất

NASA phát hiện hành tinh có sự sống như trái đất

Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) ngày 5/12 thông báo rằng chương trình không gian Kepler đã khẳng định một hành tinh nằm trong vùng "có thể có sự sống".

Đăng ngày: 19/12/2025
Xem mưa sao băng đẹp nhất năm vào sáng 14/12

Xem mưa sao băng đẹp nhất năm vào sáng 14/12

Trận mưa sao băng đẹp nhất trong năm Geminids (Song Tử) sẽ có thời điểm cực đại vào ngày 13 và 14/12 và đây sẽ là thời điểm lý tưởng nhất để người yêu thiên văn Việt Nam quan sát.

Đăng ngày: 18/12/2025
Hướng dẫn chụp ảnh hiện tượng mưa sao băng

Hướng dẫn chụp ảnh hiện tượng mưa sao băng

Khác với các hiện tượng thiên văn khác như Nhật thực, Nguyệt thực hay sao chổi - Mưa sao băng là một hiện tượng xảy ra với tần suất khá nhiều và dễ gây hứng thú cho những người chưa từng được quan sát.

Đăng ngày: 18/12/2025
Vì sao thiên hà của chúng ta có tên gọi Milky Way?

Vì sao thiên hà của chúng ta có tên gọi Milky Way?

Chúng ta có rất nhiều tên gọi không chính thức cho các cảnh quan vũ trụ. Thỉnh thoảng chúng được đặt tên theo hình dạng mà ta nhìn thấy, ví dụ Tinh vân Đầu Ngựa.

Đăng ngày: 17/12/2025
Các ngôi sao được tạo ra như thế nào?

Các ngôi sao được tạo ra như thế nào?

Sao không do ai hay cái gì tạo ra mà chúng tự hình thành, hay có thể nói thế này: các ngôi sao sinh ra nhờ một tác động rất mạnh của tự nhiên được gọi là trọng lực.

Đăng ngày: 17/12/2025
Khoa Học News