Tàu NASA lần đầu bay qua cơn phun trào dữ dội trên Mặt trời
Tàu thăm dò Parker của NASA trở thành tàu vũ trụ đầu tiên bay qua cơn phun trào vành nhật hoa (CME) từ Mặt trời và ghi lại toàn bộ sự kiện bằng camera.
Hình ảnh do tàu Parker ghi lại trong lúc bay qua CME. (Video: Phòng thí nghiệm vật lý ứng dụng John Hopkins).
Thước phim ghi hình tàu vũ trụ Parker lao thẳng qua cơn phun trào khổng lồ hôm 5/9/2022. Tàu thăm dò di chuyển qua rìa sóng plasma trước khi chui ra ở đầu bên kia. Thông qua nghiên cứu thành tựu này, các nhà khoa học có thể tìm hiểu nhiều hơn về động lực bên trong Mặt trời, từ đó dự đoán tốt hơn những vụ phun trào đe dọa Trái đất. Họ công bố phát hiện đúng một năm sau (ngày 5/9/2023) trên tạp chí Astrophysical Journal, theo Live Science.
"Đây là lần chúng tôi quan sát CME ở khoảng cách gần nhất", Nour Raouafi, nhà khoa học làm việc trong dự án Tàu thăm dò Parker ở Phòng thí nghiệm vật lý ứng dụng Johns Hopkins tại Maryland, cho biết. "Chúng tôi chưa bao giờ theo dõi sự kiện lớn như vậy ở khoảng cách này".
CME là những vụ phun trào giống vòng khói từ vết đen, khu vực trên bề mặt Mặt trời nơi có từ trường cực mạnh tạo bởi dòng điện tích, hình thành nút xoắn trước khi đứt đột ngột. Khi phun ra, CME di chuyển ở tốc độ hàng triệu kilomet mỗi giờ, cuốn theo các hạt tích điện từ gió Mặt trời để tạo thành một mặt sóng kết hợp.
Tàu thăm dò di chuyển qua rìa sóng plasma trước khi chui ra ở đầu bên kia.
Tàu thăm dò Parker phóng tới Mặt trời vào tháng 8/2018. Con tàu trang bị tấm chắn nhiệt và bộ tản nhiệt dành cho những lần tiếp xúc gần với Mặt trời. Parker bay ở độ cao 9,2 triệu km phía trên bề mặt Mặt trời khi camera của nó phát hiện CME tạt qua bên hông. Không lâu sau, tàu vũ trụ lao đầu vào rìa nhô ra của cơn sóng plasma và gió Mặt trời thốc qua ống kính của nó.
Tàu thăm dò trải qua hai ngày quan sát cơn phun trào của Mặt trời, cho phép các nhà vật lý học nghiên cứu sự tiến hóa của CME một cách chi tiết. Họ phát hiện ba giai đoạn trong quá trình phun trào. Hai giai đoạn đầu là sóng xung kích và plasma đi kèm gió Mặt trời từng được quan sát trước đây. Nhưng giai đoạn thứ ba là những hạt di chuyển chậm khiến họ bối rối.
Việc tìm hiểu cơ chế hoạt động của các vụ phun trào Mặt trời rất cần thiết nhằm bảo vệ Trái đất khỏi bão địa từ dữ dội. Dù từ trường Trái đất có thể hấp thụ phần lớn CME, bão địa từ mạnh có thể làm vệ tinh rơi xuống mặt đất, làm cháy hệ thống điện và gián đoạn mạng Internet.
Trái đất có thể ở bên trong một hố đen?
Nếu nhìn Trái đất trong vũ trụ, Hệ Mặt trời của chúng ta dường như được bao quanh bởi hàng tỷ ngôi sao trong Dải Ngân hà.
Trái đất sẽ bị huỷ diệt vào năm 2029 hay 2036?
Nhiều nhà nghiên cứu tin rằng một tiểu hành tinh có thể va chạm vào Trái đất vào bất cứ lúc nào. Và các số liệu thống kê cho thấy rằng một thiên thể to cỡ quả bóng đá hoàn toàn có khả năng huỷ diệt sự sống trên trái đất
Khoảng cách từ Trái Đất đến các thiên thể trong hệ Mặt Trời
Nếu chế tạo được tàu vũ trụ di chuyển với vận tốc ánh sáng 1.080 triệu km/h, con người có thể khám phá những hành tinh xa xôi trong hệ Mặt Trời chỉ trong phút chốc.
Các nhà khoa học công bố phát hiện mới về lỗ đen
Giới khoa học giờ đây có thể biết điều gì đang diễn ra bên trong lỗ đen và một phần nguyên lý hoạt động của thiên thể này.
Kính viễn vọng không gian James Webb tiết lộ hình ảnh ngoạn mục của thiên hà xa xôi
Kính viễn vọng không gian James Webb ghi lại hình ảnh về một thiên hà xa xôi có tên NGC 5068.
Xuất hiện "xác chết" vũ trụ gây sốc, đánh đổ mọi lý thuyết thiên văn
Các nhà khoa học Đức và Brazil lần lượt tìm hiểu về một "xác chết lang thang" trong tàn dư siêu tân tinh HESS J1731-347 cách Trái đất 8.150 năm ánh sáng, song không thể hiểu nó là gì.
