Vì sao trăng cam xuất hiện ở TP HCM trước đêm nguyệt thực?

Hiện tượng "ảo ảnh Mặt trăng mùa hè" với trăng tròn to bất thường màu cam cháy đã xảy ra vào tối 4-5 và có thể tiếp diễn trong ngày 5-5 ,ngay trước thời khắc nguyệt thực nửa tối được trông đợi.

Đêm 4-5, tức đêm trăng gần tròn 15 âm lịch, Mặt trăng đầu buổi tối đã xuất hiện ở một số nơi với màu sắc khác lạ màu cam cháy và to như siêu trăng.

Theo NASA, thực ra Mặt trăng không hề biến đổi, mà người Trái Đất đang thấy hiện tượng "ảo ảnh Mặt trăng mùa hè", vốn có thể dễ xuất hiện hơi khi bạn ở một thành phố lớn.

Ảo ảnh Mặt trăng mùa hè thường dễ quan sát nhất vào khoảng tháng 6, tuy nhiên các lần trăng tròn trước và sau đó cũng có thể thấy. Có hai nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng.


Mặt trăng quan sát từ TP HCM lúc 19 giờ tối 4-5 có màu cam cháy và treo khá thấp trên bầu trời - (Ảnh: ANH THƯ).

Một là vị trí tự nhiên của các thiên thể vào mùa hè cho phép người Trái Đất bắt đầu buổi tối với Mặt trăng treo thấp không quá xa đường chân trời, thậm chí đôi lúc như ôm lấy Mặt Trời trong hoàng hôn.

Vị trí quan sát này khiến bạn nhìn thấy Mặt trăng qua một lớp khí quyển dày hơn, có tác động như một lăng kính làm tán sắc ánh sáng, khiến bạn nhìn thấy nhiều ánh sáng đỏ hơn và vì thế Mặt trăng ngả sang màu cam cháy.

Hai là, sự tán sắc ánh sáng này càng được thể hiện rõ ràng hơn nếu bạn đang nhìn qua một bầu không khí ô nhiễm bởi khói bụi đô thị và khói bụi từ những đám cháy rừng mùa hè - điều đã xảy ra ở các quốc gia Đông Nam Á bao gồm Việt Nam, cũng như nhiều nơi trên thế giới trong giai đoạn chuyển mùa nóng bất thường của năm 2023.

Còn lý do Mặt trăng trông to hơn, đó là do sự đánh lừa của ảo ảnh thị giác gọi là "ảo ảnh Ponzo", khi một vật thể ở xa hơn thường lệ, cùng với sự đánh lừa từ chính bộ não của chúng ta khi nhìn bất cứ vật thể gì ở gần đường chân trời, theo giáo sưu Carl Wenning từ Đại học bang Illinois (Mỹ).


Ảnh đồ họa mô tả ảo ảnh Ponzo: Bạn sẽ thấy đường kẻ màu vàng phía trên trông dài hơn đường kẻ màu vàng phía dưới cho dù hai cái hoàn toàn bằng nhau, cũng là lý do trăng treo thấp (xa mắt người hơn) lại thường trông to hơn trăng lên cao nếu nhìn bằng mắt thường (Đồ họa: NASA)

Đêm 5-5, sau khi chiêm ngưỡng "trăng cam" đầu buổi tối, người Việt Nam có thể tiếp tục thấy "trăng xám", là hiện tượng nguyệt thực nửa tối.

Theo định vị tại TP HCM của Time and Date, nguyệt thực nửa tối sẽ bắt đầu lúc 22 giờ 14 phút đêm 5-5, đạt cực đại lúc 0 giờ 22 phút rạng sáng 6-5 và kết thúc sau đó hơn 2 tiếng - lúc 2 giờ 31 phút.

Hầu hết châu Á, châu Âu, châu Phi, châu Úc và châu Nam Cực nằm trong vùng quan sát nguyệt thực nửa tối lần này.

Nguyệt thực nửa tối xảy ra khi Mặt trời, Trái đất và Mặt trăng không hoàn toàn thẳng hàng như nguyệt thực thông thường, khiến Mặt trăng rơi vào vùng bóng nửa tối của Trái Đất thay vì vùng bóng tối.

Nguyệt thực nửa tối sẽ không tạo ra trăng máu (nguyệt thực toàn phần) hay "ăn mẻ" một phần Mặt trăng như nguyện thực bán phần, mà đơn giản là phủ một lớp bóng tối mờ như khăn voan đen lên Mặt trăng.

TIN CŨ HƠN
Tổng quan về sao Diêm Vương

Tổng quan về sao Diêm Vương

Trước kia nó từng được xếp hạng là một hành tinh, sao Diêm Vương hiện được coi là thành viên lớn nhất của một vùng riêng biệt được gọi là Vành đai Kuiper.

Đăng ngày: 24/11/2025
Tổng quan về sao Kim

Tổng quan về sao Kim

Sao Kim hay Kim tinh là hành tinh thứ hai trong Hệ Mặt trời, tự quay quanh nó với chu kỳ 224,7 ngày Trái đất.

Đăng ngày: 23/11/2025
Những điều thú vị về trạm vũ trụ quốc tế đắt tiền nhất trong lịch sử nhân loại

Những điều thú vị về trạm vũ trụ quốc tế đắt tiền nhất trong lịch sử nhân loại

Cuộc sống của các phi hành gia trên ISS cũng rất khác biệt so với cuộc sống trên địa cầu vì thiếu đi trọng lực và các nguồn tài nguyên thiên nhiên.

Đăng ngày: 23/11/2025
Sự sống có thực sự đang tồn tại trong mắt bão của sao Mộc không?

Sự sống có thực sự đang tồn tại trong mắt bão của sao Mộc không?

Mắt bão có lẽ là điểm bí ẩn nhất trên sao Mộc, nó nằm trong một trong những cơn bão nổi tiếng nhất của Hệ Mặt trời.

Đăng ngày: 22/11/2025
Nguyên nhân sao Hải Vương và Thiên Vương có màu khác nhau

Nguyên nhân sao Hải Vương và Thiên Vương có màu khác nhau

Sao Hải Vương và Thiên Vương giống nhau đến mức các nhà khoa học đôi khi gọi các hành tinh xa xôi này là “song sinh”. Tuy nhiên, hai hành tinh băng khổng lồ này có một điểm khác biệt lớn về màu sắc.

Đăng ngày: 21/11/2025
Tổng quan về sao Thiên Vương

Tổng quan về sao Thiên Vương

Sao Thiên Vương là hành tinh thứ bảy tính từ Mặt Trời; là hành tinh có bán kính lớn thứ ba và có khối lượng lớn thứ tư trong hệ.

Đăng ngày: 21/11/2025
Vợ chồng phi hành gia cùng lên vũ trụ: Có

Vợ chồng phi hành gia cùng lên vũ trụ: Có "chuyện ấy" xảy ra không? Các nhà khoa học cũng tò mò!

NASA có một luật bất thành văn là chồng và vợ không được làm phi hành gia cùng lúc, điều này nhằm tránh việc phi hành gia bị xúc động trong quá trình làm nhiệm vụ, ảnh hưởng đến các sứ mệnh không gian.

Đăng ngày: 20/11/2025
Khoa Học News