Vì sao trăng cam xuất hiện ở TP HCM trước đêm nguyệt thực?

Hiện tượng "ảo ảnh Mặt trăng mùa hè" với trăng tròn to bất thường màu cam cháy đã xảy ra vào tối 4-5 và có thể tiếp diễn trong ngày 5-5 ,ngay trước thời khắc nguyệt thực nửa tối được trông đợi.

Đêm 4-5, tức đêm trăng gần tròn 15 âm lịch, Mặt trăng đầu buổi tối đã xuất hiện ở một số nơi với màu sắc khác lạ màu cam cháy và to như siêu trăng.

Theo NASA, thực ra Mặt trăng không hề biến đổi, mà người Trái Đất đang thấy hiện tượng "ảo ảnh Mặt trăng mùa hè", vốn có thể dễ xuất hiện hơi khi bạn ở một thành phố lớn.

Ảo ảnh Mặt trăng mùa hè thường dễ quan sát nhất vào khoảng tháng 6, tuy nhiên các lần trăng tròn trước và sau đó cũng có thể thấy. Có hai nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng.


Mặt trăng quan sát từ TP HCM lúc 19 giờ tối 4-5 có màu cam cháy và treo khá thấp trên bầu trời - (Ảnh: ANH THƯ).

Một là vị trí tự nhiên của các thiên thể vào mùa hè cho phép người Trái Đất bắt đầu buổi tối với Mặt trăng treo thấp không quá xa đường chân trời, thậm chí đôi lúc như ôm lấy Mặt Trời trong hoàng hôn.

Vị trí quan sát này khiến bạn nhìn thấy Mặt trăng qua một lớp khí quyển dày hơn, có tác động như một lăng kính làm tán sắc ánh sáng, khiến bạn nhìn thấy nhiều ánh sáng đỏ hơn và vì thế Mặt trăng ngả sang màu cam cháy.

Hai là, sự tán sắc ánh sáng này càng được thể hiện rõ ràng hơn nếu bạn đang nhìn qua một bầu không khí ô nhiễm bởi khói bụi đô thị và khói bụi từ những đám cháy rừng mùa hè - điều đã xảy ra ở các quốc gia Đông Nam Á bao gồm Việt Nam, cũng như nhiều nơi trên thế giới trong giai đoạn chuyển mùa nóng bất thường của năm 2023.

Còn lý do Mặt trăng trông to hơn, đó là do sự đánh lừa của ảo ảnh thị giác gọi là "ảo ảnh Ponzo", khi một vật thể ở xa hơn thường lệ, cùng với sự đánh lừa từ chính bộ não của chúng ta khi nhìn bất cứ vật thể gì ở gần đường chân trời, theo giáo sưu Carl Wenning từ Đại học bang Illinois (Mỹ).


Ảnh đồ họa mô tả ảo ảnh Ponzo: Bạn sẽ thấy đường kẻ màu vàng phía trên trông dài hơn đường kẻ màu vàng phía dưới cho dù hai cái hoàn toàn bằng nhau, cũng là lý do trăng treo thấp (xa mắt người hơn) lại thường trông to hơn trăng lên cao nếu nhìn bằng mắt thường (Đồ họa: NASA)

Đêm 5-5, sau khi chiêm ngưỡng "trăng cam" đầu buổi tối, người Việt Nam có thể tiếp tục thấy "trăng xám", là hiện tượng nguyệt thực nửa tối.

Theo định vị tại TP HCM của Time and Date, nguyệt thực nửa tối sẽ bắt đầu lúc 22 giờ 14 phút đêm 5-5, đạt cực đại lúc 0 giờ 22 phút rạng sáng 6-5 và kết thúc sau đó hơn 2 tiếng - lúc 2 giờ 31 phút.

Hầu hết châu Á, châu Âu, châu Phi, châu Úc và châu Nam Cực nằm trong vùng quan sát nguyệt thực nửa tối lần này.

Nguyệt thực nửa tối xảy ra khi Mặt trời, Trái đất và Mặt trăng không hoàn toàn thẳng hàng như nguyệt thực thông thường, khiến Mặt trăng rơi vào vùng bóng nửa tối của Trái Đất thay vì vùng bóng tối.

Nguyệt thực nửa tối sẽ không tạo ra trăng máu (nguyệt thực toàn phần) hay "ăn mẻ" một phần Mặt trăng như nguyện thực bán phần, mà đơn giản là phủ một lớp bóng tối mờ như khăn voan đen lên Mặt trăng.

TIN CŨ HƠN
Điều gì xảy ra nếu Trái Đất có vành đai như sao Thổ?

Điều gì xảy ra nếu Trái Đất có vành đai như sao Thổ?

Nếu giống sao Thổ, Trái Đất sẽ có vành đai bao quanh dọc theo xích đạo. Vành đai này sẽ có hình dáng khác nhau khi nhìn từ những địa điểm khác nhau trên Trái Đất.

Đăng ngày: 24/12/2025

"Hành tinh chì" nặng hơn 4.000 Trái đất khiến giới khoa học hoang mang

Xuất hiện cùng hàng loạt đặc điểm kỳ lạ đến khó tin trong tầm mắt "thợ săn ngoại hành tinh" TESS của NASA, thế giới cách chúng ta 730 năm ánh sáng làm đảo lộn nhiều lý thuyết thiên văn.

Đăng ngày: 24/12/2025
Trái đất nhận tín hiệu lạ: Quái vật vũ trụ

Trái đất nhận tín hiệu lạ: Quái vật vũ trụ "bảy khuôn mặt" xuất hiện?

Một thứ như ánh đèn flash mạnh từ vũ trụ đã xuất hiện trong tầm nhìn của Kính viễn vọng vô tuyến MeerKAT, đặt tại Nam Phi. Đó có thể là một loại quái vật vũ trụ hoàn toàn mới.

Đăng ngày: 23/12/2025
Tổng quan về sao Thổ

Tổng quan về sao Thổ

Sao Thổ tức Thổ tinh là hành tinh thứ sáu tính theo khoảng cách trung bình từ Mặt Trời và là hành tinh lớn thứ hai về đường kính cũng như khối lượng, sau Sao Mộc trong Hệ Mặt Trời.

Đăng ngày: 23/12/2025
Các nhà thiên văn học vừa tìm thấy 1 lỗ đen siêu lớn đang cố gắng

Các nhà thiên văn học vừa tìm thấy 1 lỗ đen siêu lớn đang cố gắng "chạy trốn" khỏi thiên hà của mình

Một lỗ đen siêu lớn, đang cố gắng di chuyển ra khỏi thiên hà của nó bởi lực hấp dẫn cực mạnh, trên quãng đường của mình, nó đã để lại một vệt khí bị ion hóa và các ngôi sao mới hình thành.

Đăng ngày: 22/12/2025
NASA lần đầu chụp được 4 vật thể xuyên không 13,4 tỉ năm, cổ nhất vũ trụ

NASA lần đầu chụp được 4 vật thể xuyên không 13,4 tỉ năm, cổ nhất vũ trụ

Siêu kính viễn vọng James Webb vừa lập một kỷ lục mới khi vươn tới nơi vũ trụ mới chỉ bằng 2% tuổi của hiện tại và chụp được những thiên hà cổ xưa nhất từng được biết đến.

Đăng ngày: 22/12/2025
Những điều thú vị ít ai biết về Mặt Trăng

Những điều thú vị ít ai biết về Mặt Trăng

Mặt Trăng - vật thể lớn nhất và sáng nhất trên bầu trời đêm đã làm mê hoặc và là nguồn cảm hứng vô tận cho loài người trong nhiều thế kỷ qua.

Đăng ngày: 22/12/2025
Khoa Học News