Khám phá
Khoa học vũ trụ
Bí ẩn hố đen siêu nặng ở trung tâm Dải Ngân hà làm thay đổi không - thời gian
Bí ẩn hố đen siêu nặng ở trung tâm Dải Ngân hà làm thay đổi không - thời gian
Hố đen siêu nặng ở trung tâm Dải Ngân hà Sagittarius A*, đang quay rất nhanh và thay đổi không - thời gian quanh nó, một nghiên cứu mới cho hay.
Không - thời gian là một mô hình toán học kết hợp không gian ba chiều và 1 chiều thời gian để trở thành một không gian bốn chiều. Một nhóm các nhà vật lý đã quan sát hố đen Sagittarius A*, nằm cách Trái đất 26.000 năm ánh sáng bằng Đài quan sát tia X Chandra của NASA. Họ đã tính toán được tốc độ quay của Sagittarius A* bằng cách sử dụng phương pháp dòng chảy ra, quan sát sóng vô tuyến và phát xạ tia X được phát hiện trong vật chất và khí quanh hố đen, còn được biết tới là đĩa bồi tụ.
Các nhà nghiên cứu xác nhận hố đen đang quay gây ra hiệu ứng Lense-Thirring. Còn được gọi là hiệu ứng kéo khung, Lense-Thirring là những gì xảy ra khi một hố đen kéo không - thời gian theo vòng quay của nó, chủ nhiệm nghiên cứu Ruth Daly - Giáo sư Vật lý tại Đại học bang Pennsylvania cho hay.
Hố đen siêu nặng ở trung tâm Dải Ngân hà Sagittarius A*. (Ảnh: NASA).
Theo bà, "với vòng quay này, Sagittarius A* đang thay đổi mạnh mẽ hình dạng không - thời gian ở khu vực xung quanh nó".
"Nếu một hố đen đang quay nhanh thì không - thời gian quanh nó không còn đối xứng. Hố đen đang quay kéo tất cả không - thời gian cùng với nó".
Theo Giáo sư Daly, việc thay đổi không - thời gian không đáng lo ngại nhưng việc làm rõ hiện tượng này rất hữu ích với các nhà thiên văn học.
"Đây là một công cụ tuyệt vời để hiểu về vai trò của hố đen trong sự hình thành và tiến hóa của thiên hà. Thực tế cho thấy, chúng là những thực thể năng động có thể quanh và tác động đến thiên hà. Điều này rất thú vị", bà Daly cho hay.
Vòng quay của hố đen có giá trị từ 0 đến 1 với 0 có nghĩa là hố đen không quay và 1 là giá trị quay tối đa. Trước đó chưa có sự nhất trí về giá trị quay cho Sagittarius A. Tuy nhiên, nhờ phương pháp dòng chảy ra - phương pháp duy nhất sử dụng thông tin từ dòng chảy ra và vật chất trong khu vực xung quanh hố đen, Sagittarius A* được xác định có giá trị quay từ 0,84 - 0,96 trong khi hố đen M87* nằm trong cụm thiên hà Xử Nữ cách Trái đất 55 triệu năm ánh sáng quay ở giá trị 1 (với độ không đảm bảo là cộng hoặc trừ 0,2).
Biết được khối lượng và sự quay của hố đen giúp các nhà thiên văn học hiểu được chúng hình thành và tiến hóa thế nào. Các hố đen hình thành do sự sáp nhập của các hố đen nhỏ hơn sẽ có giá trị quay thấp, Giáo sư về vũ trụ học Dejan Stojkovic tại Đại học Buffalo - người không tham gia vào nghiên cứu trên cho hay. Tuy nhiên, một hố đen được tạo thành với sự bồi tụ của khí xung quanh sẽ có giá trị quay cao.
Giá trị quay của Sagittarius A* cho thấy phần lớn khối lượng của nó đến từ sự bồi tụ.
"Câu hỏi liệu hố đen ở trung tâm thiên hà có quay hay không, hoặc nó quay nhanh như thế nào rất quan trọng", Giáo sư Stojkovic đánh giá.
Vật thể sáng gấp 10 triệu lần Mặt trời, phá vỡ định luật vật lý
Một ngôi sao phát tia X nằm trong thiên hà Messier 82 cách Trái Đất khoảng 12 triệu năm ánh sáng, sáng đến mức phá vỡ định luật vật lý.
Mãn nhãn trước bức ảnh cực kỳ chi tiết về Mặt trăng
Bức ảnh chi tiết đến kinh ngạc về Mặt Trăng là thành quả của nỗ lực miệt mài không ngừng nghỉ từ hai nhà nhiếp ảnh thiên văn người Mỹ.
Nếu Mặt trăng lại gần Trái đất, chuyện gì sẽ xảy ra?
Mặt trăng chính là vệ tinh tự nhiên duy nhất của Trái đất. Trên thực tế, Mặt trăng bay xung quanh Trái đất với tốc độ ổn định, khoảng 1km/s.
NASA sắp hạ cánh xuống Trái đất thứ hai: Tiết lộ đặc biệt
Tàu thăm dò Dragonfly của NASA sẽ trực tiếp đáp xuống thế giới mà họ từng ví von là một Trái dất phiên bản ngoài hành tinh, nơi có cảnh quan rất giống địa cầu và khả năng cao là có sự sống.
Phát hiện dấu hiệu sự sống trên đám mây của sao Kim
Các nhà thiên văn học phát hiện dấu hiệu các vi sinh vật không giống bất kỳ loại nào trên Trái Đất có thể đang phát triển mạnh mẽ trong những đám mây trên sao Kim.
Mô hình bị lãng quên của Einstein dự đoán cái kết của vũ trụ
Hồi năm 1931, Albert Einstein đã thực hiện một chuyến đi đến Hoa Kỳ trong vòng 3 tháng. Lấy cảm hứng từ cuộc gặp gỡ với nhà vật lý thiên văn học Edwin Hubble, ông đã bắt đầu có suy nghĩ mới về vũ trụ.
