Các nhà khoa hoc phát hiện "quái vật" hố đen cổ xưa nhất

Các nhà khoa học đã tìm thấy một hố đen có trọng lượng gấp 1,6 tỉ Mặt trời và nằm ở trung tâm của một thiên hà cách Trái đất hơn 13 tỉ năm ánh sáng.

Tạp chí Science News ngày 18-2 cho biết hố đen kể trên được đặt tên là J0313-1806, hình thành từ khi vũ trụ mới 670 triệu năm tuổi. "Tuổi thọ" của nó già hơn 20 triệu tuổi so với hố đen cổ xưa nhất từng được biết đến.

Phát hiện ra một hố đen khổng lồ như vậy được xem là bước đột phá đối với nền thiên văn học hiện đại. Phát hiện này được công bố ngày 12-1 tại cuộc họp trực tuyến của Hiệp hội Thiên văn học Mỹ (AAS) và đã xuất bản trên trang arXiv.org ngày 8/1.


Ảnh minh họa. Ảnh: NOIRLAB

Các hố đen khổng lồ được cho là phát triển từ các hố đen nhỏ hơn. Tuy nhiên, nhà thiên văn học Feige Wang, Trường ĐH Arizona (Mỹ), cho rằng J0313-1806 lúc hình thành đã có trọng lượng gấp 10.000 Mặt trời để có thể phát triển thành hố đen "siêu khủng" như bây giờ. Trong khi đó, việc các ngôi sao bị loại bỏ chỉ tạo ra các hố đen có trọng lượng gấp vài ngàn lần Mặt trời.

Một diễn biến khác, các nhà thiên văn học đã sử dụng siêu máy tính để xây dựng lại một thiên hà lùn cổ xưa. Theo Sci-News ngày 18-2, họ tính toán khối lượng ban đầu và kích thước của một thiên hà lùn bị chia cắt sau vụ va chạm với thiên hà chứa Hệ Mặt Trời của chúng ta cách đây vài tỉ năm.

Cho đến nay, các nhà khoa học đã xác định được hơn 10 thiên hà lùn ở quỹ đạo xoay quanh thiên hà của chúng ta.


Các nhà thiên văn học đã sử dụng siêu máy tính để xây dựng lại thiên hà lùn cổ xưa. (Ảnh: Sci-News)

Năm 2006, hai nhóm nhà thiên văn học độc lập đã phát hiện ra một dòng tinh tú mới khi xem xét chòm sao Nhân Mã (Sagittarius). Nó là kết quả từ sự "gián đoạn thủy triều" của cùng một thiên hà lùn.

Các nhà thiên văn học ước tính tổng trọng lượng của thiên hà lùn kể trên gấp 2x107 lần Mặt trời. Mặc dù vậy, chỉ có gần 1% trọng lượng đó được tạo thành từ vật chất thông thường giống như các ngôi sao.

Nghiên cứu mới này được xuất bản trên tạp chí Astrophysical.

TIN CŨ HƠN
Ba hố đen khổng lồ sắp va chạm trong vũ trụ

Ba hố đen khổng lồ sắp va chạm trong vũ trụ

Các nhà khoa học lần đầu tiên quan sát được hiện tượng 3 thiên hà cùng va vào nhau, đặt những siêu hố đen tại trung tâm của chúng vào quỹ đạo để hợp nhất.

Đăng ngày: 18/10/2025
Cái gì nằm ngoài biên giới của vũ trụ?

Cái gì nằm ngoài biên giới của vũ trụ?

Thế giới chúng ta đang biết không phải là vô hạn. Nhiều người thắc mắc, nếu vũ trụ hữu hạn thì nó phải là một phần của một cái gì đó.

Đăng ngày: 18/10/2025
Vì sao Mặt trời phát sáng và phát nhiệt?

Vì sao Mặt trời phát sáng và phát nhiệt?

Mặt trời giống như một quả cầu lửa nóng bỏng, chói chang. Hàng giờ hàng phút nó đều bức xạ một năng lượng lớn, phát ra ánh sáng và nhiệt trong vũ trụ, trong đó có Trái Đất chúng ta.

Đăng ngày: 17/10/2025
Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Tại sao Trăng trung thu lại to và đỏ hơn?

Trăng Trung thu là mặt trăng gần nhất ngày Thu phân. Quay quanh Trái đất tại một góc thấp của chân trời trong thời gian này của năm, mặt trăng mọc sau khi mặt trời lặn trong nhiều ngày liên tiếp.

Đăng ngày: 14/10/2025
Những điều bạn chưa biết về thiên thạch

Những điều bạn chưa biết về thiên thạch

Thiên thạch là gì? Một câu hỏi nghe rất quen thuộc, tưởng chừng dễ ấy thế mà nó đã và đang đánh đố không ít người.

Đăng ngày: 12/10/2025
Những điều bạn chưa biết về sao băng

Những điều bạn chưa biết về sao băng

Sao băng là gì mà có khả năng tạo nên những trận mưa sao băng đình đám? Và sự thật về những ngôi sao băng có huyền bí như chúng ta tưởng…

Đăng ngày: 12/10/2025
Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Các hành tinh trong Hệ Mặt trời

Hệ Mặt trời (hay Thái Dương Hệ) là hệ hành tinh gồm có Mặt Trời ở trung tâm và các vật quay xung quanh.

Đăng ngày: 11/10/2025
Khoa Học News