Dê và chó giúp dự báo núi lửa và động đất
Việc theo dõi hành vi của các loài động vật được gắn thẻ để dự báo thời tiết đã được thực hiện từ lâu, nhưng mới đây, các nhà khoa học đang “tuyển” thêm một số động vật khác trong nỗ lực dự báo động đất, núi lửa và các hiện tượng tự nhiên.
Nhóm dự án thuộc Viện nghiên cứu hành vi động vật Max Planck ở Đức đang tuyển dụng hàng nghìn con chó, dê và các loài động vật trang trại khác - cũng như nhiều loại động vật hoang dã - vào các nghiên cứu sẽ theo dõi chuyển động của chúng từ không gian.
Hành vi của loài dê khá tốt trong việc dự đoán các vụ phun trào núi lửa lớn. (Ảnh: Shutterstock).
Chương trình sử dụng các máy phát nhỏ được gắn vào động vật có vú, chim và côn trùng. Các chuyển động chi tiết của những sinh vật này được theo dõi từ một vệ tinh chuyên dụng sẽ được phóng vào năm 2025.
Các nhà nghiên cứu cho biết mục đích không chỉ là nghiên cứu cách chúng phản ứng với các sự kiện tự nhiên sắp xảy ra như núi lửa phun trào, mà còn để có được những hiểu biết mới về quá trình di cư, sự lây lan của dịch bệnh ở động vật và tác động của khủng hoảng khí hậu.
Ông Martin Wikelski, trưởng nhóm dự án, cho biết: “Chúng tôi hy vọng có thể phóng khoảng 6 vệ tinh và thiết lập một mạng lưới quan sát toàn cầu không chỉ cung cấp thông tin chi tiết về chuyển động và sức khỏe của động vật hoang dã trên khắp hành tinh mà còn tiết lộ cách các sinh vật phản ứng với các hiện tượng tự nhiên như động đất”.
Tuần trước, ông Wikelski cho biết giá trị của việc nghiên cứu các loài động vật được gắn thẻ ở khu vực sau này đã được chứng minh trong các thí nghiệm ban đầu ở Sicily trên sườn núi Etna. Hành vi của loài dê khá tốt trong việc dự đoán các vụ phun trào núi lửa lớn. Các cảm biến đã chỉ ra rằng các loài động vật trở nên lo lắng trước khi phun trào và từ chối di chuyển đến những đồng cỏ cao hơn mà chúng thường đến.
Tương tự, các nhà nghiên cứu đã theo dõi chó, cừu và các loài động vật trang trại khác trên dãy núi Abruzzo ngoại ô thủ đô Rome của Italy và phát hiện ra rằng chúng cũng phản ứng theo cách dự đoán được 7 trong số 8 trận động đất lớn trong khu vực trong 12 năm qua.
Những câu chuyện về động vật có hành vi kỳ lạ trước khi xảy ra động đất hoặc phun trào không phải là mới. Nhà sử học người Hy Lạp Thucydides cho rằng chuột, chó, rắn và chồn đã bỏ trốn khỏi thành phố Helice ngay trước khi xảy ra động đất vào năm 373 trước Công nguyên. Tương tự, trận động đất Hải Thành năm 1975 ở Trung Quốc xảy ra sau khi người ta nhìn thấy rắn và chuột rời khỏi hang.