Lần đầu tiên ghi lại cảnh não bộ thu dọn "rác thải" trong hệ thần kinh

Quá trình làm sạch hệ thần kinh của não bộ dựa trên kết quả thí nghiệm ở chuột được các nhà khoa học tại Đại học Yale, New Haven, Connecticut, Mỹ, ghi lại.

Não bộ có một hệ thống xử lý chất thải để dọn dẹp các tế bào thần kinh chết và độc hại, ngăn chúng làm tắc nghẽn hệ thần kinh. Tuy nhiên, quá trình đó diễn ra như thế nào vẫn còn là điều bỏ ngỏ.

Tạp chí y khoa Science Advances vừa đăng tải nghiên cứu của nhóm các nhà khoa học của Đại học Y thuộc Đại học Yale, New Haven, Connecticut, Mỹ. Nghiên cứu đã ghi lại toàn bộ quá trình dọn “rác thải” trong hệ thần kinh dựa trên thí nghiệm ở chuột.

Đây được xem là bước tiến đáng kể trong việc tìm ra những điều mới mẻ có thể có trong não bộ người. Xa hơn, phát hiện này thậm chí có thể cung cấp các phương pháp điều trị cho chứng suy giảm trí não và rối loạn thần kinh liên quan đến tuổi tác.

Nhà thần kinh học Jaime Grutzendler (Đại học Y thuộc Đại học Yale), đại diện nhóm nghiên cứu, cho hay video lần này là lần đầu tiên quá trình nói trên được ghi lại trong não của động vật có vú.


Đường đi của các tế bào thần kinh đệm (màu xanh lá cây) trong hệ thần kinh để dọn dẹp các tế bào chết. (Ảnh: Science Alert).

Nhóm tác giả đã tập trung vào các tế bào thần kinh đệm chịu trách nhiệm dọn dẹp não bộ. Họ sử dụng kỹ thuật 2Phatal để nhắm vào một tế bào não thải ra trong quá trình apoptosis (kích hoạt các protein caspases, gây chết tế bào). Sau đó, nhóm sử dụng dấu hiệu huỳnh quang để theo dõi đường đi của những tế bào thần kinh đệm.

Ba loại tế bào thần kinh đệm - microglia, astrocytes và NG2 - đã được chứng minh có liên quan đến quá trình loại bỏ tế bào thần kinh chết.

Quan sát thấy quy trình diễn ra như sau: Một tế bào microglia nhấn chìm các tế bào đã chết, trong khi đó, astrocytes nhắm mục tiêu để loại bỏ. Còn NG2 có thể giúp ngăn các mảnh vỡ của tế bào chết lan rộng.

Dựa trên nghiên cứu này, nhóm các nhà khoa học cho rằng có thể phát triển phương pháp điều trị não bộ cho người cao tuổi, người bị chấn thương ở đầu.

Quá trình gây chết tế bào là hiện tượng phổ biến trong các bệnh về não. Hiểu được quy trình của nó sẽ mang đến những gợi mở về cách giải quyết, tiên lượng được nguy cơ đột quỵ và các tình trạng nghiêm trọng khác”, nhà thần kinh học Eyiyemisi Damisah của Đại học Y thuộc Đại học Yale, New Haven, Connecticut, Mỹ nói.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Chết não và cái chết của con người

Chết não và cái chết của con người

Chết não là gì? Chết não có nguy hiểm không? Nguyên nhân gây chết não là gì? Chết não có cứu chữa được không? Cùng tìm hiểu về những vấn đề này qua bài viết dưới đây.

Đăng ngày: 16/08/2025
Sốt xuất huyết: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng bệnh

Sốt xuất huyết: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng bệnh

Sốt xuất huyết là một trong những căn bệnh truyền nhiễm phổ biến, xuất hiện theo mùa và nếu không có biện pháp điều trị kịp thời sẽ gây ra biến chứng nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh.

Đăng ngày: 16/08/2025
50 triệu tấn tế bào bất tử của loài người được lấy từ một người phụ nữ

50 triệu tấn tế bào bất tử của loài người được lấy từ một người phụ nữ

Khi tới bất cứ một phòng thí nghiệm nuôi cấy tế bào nào trên thế giới, bạn cũng có thể bắt gặp hàng tỷ tế bào của Henrietta được các nhà khoa học lưu trữ tại đó.

Đăng ngày: 15/08/2025
Những lợi ích tuyệt vời của trứng cút

Những lợi ích tuyệt vời của trứng cút

Trứng cút không chỉ mang lại 5 lợi ích sức khỏe tuyệt vời, mà chúng còn có thể giúp con người nâng cao tuổi thọ. Đây cũng là thực phẩm phổ biến giá bình dân rất tốt cho trẻ.

Đăng ngày: 14/08/2025
Lợi ích của dưa muối và các thực phẩm lên men

Lợi ích của dưa muối và các thực phẩm lên men

Gây ra nhiều tranh cãi về ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa, các thực phẩm muối chua (lên men) vẫn mang lại lợi ích nhất định.

Đăng ngày: 13/08/2025
Những thói quen tưởng vô hại nhưng nguy hiểm khôn lường

Những thói quen tưởng vô hại nhưng nguy hiểm khôn lường

Cắn đồ vật cứng, bịt mũi khi hắt xì hơi hay nói thì thầm là những thói quen gây nguy hiểm cho sức khỏe nhưng nhiều người vẫn tưởng chúng vô hại.

Đăng ngày: 13/08/2025
Uống nước lá tía tô có tác dụng và tác hại đối với sức khỏe như thế nào?

Uống nước lá tía tô có tác dụng và tác hại đối với sức khỏe như thế nào?

Tía tô là một trong những loại cây thuốc dân gian lâu đời và được sử dụng rộng rãi nhất ở nước ta.

Đăng ngày: 11/08/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News