Phát hiện hai lỗ đen gần Trái đất nhất, thuộc loại chưa từng thấy

Hai lỗ đen ẩn nấp ở sân sau của Trái đất với khoảng cách chỉ 1.560 và 3.800 năm ánh sáng, đại diện cho một loại mà các nhà thiên văn học chưa từng thấy.

Các lỗ đen được đặt tên là Gaia BH1 và Gaia BH2, do được phát hiện từ dữ liệu của tàu vũ trụ Gaia do Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) điều hành.

Theo tờ Space, Gaia BH1 nằm cách Trái đất 1.560 năm ánh sáng về hướng chòm sao Xà Phu, trong khi Gaia BH2 cách Trái đất 3.800 năm ánh sáng về hướng chòm sao Bán Nhân Mã, thuộc khu vực được gọi là "sân sau của Trái đất", vùng mà hầu hết các kính thiên văn không hướng về.

Đây là các khoảng cách gần kỷ lục của các lỗ đen từng được phát hiện quanh Trái đất.


Hai lỗ đen vừa được phát hiện - (Ảnh: ESA).

Nó thuộc về một hệ sao hoàn toàn tương phản với thế giới chúng ta. Vây quanh Mặt trời là 8 hành tinh và rất nhiều thiên thể khác với nhiều cái có thể có sự sống, trong đó có một Trái Đất xanh tươi, đông đúc.

Thế nhưng, quanh một ngôi sao y hệt chúng ta trong chòm sao Xà Phu chỉ có lỗ đen nói trên, tạo thành một hệ sao nhị phân ma quái, chết chóc.

Trưởng nhóm nghiên cứu Kareem E-Badry, người đồng thời làm việc cho Trung tâm Vật lý thiên văn Harvard-Smithsonian (Mỹ) và Viện Thiên văn học Max Plack (Đức), cho biết: "Điều khiến nhóm lỗ đen mới này khác biệt là chúng có khoảng cách lớn với các ngôi sao đồng hành".

Lỗ đen khối lượng sao, tức loại lỗ đen nhỏ như Gaia BH1 và Gaia BH2 có thể đồng hành với một ngôi sao và tạo ra một hệ thống phát sáng trong bức xạ tia X trong các quan sát.

Chúng thường khá gần nhau và tương tác, trong đó lỗ đen ăn mòn dần ngôi sao đồng hành và chính điều đó khiến hệ thống phát sáng.

Tuy nhiên, hai lỗ đen này ở xa, hoàn toàn tối vì hiệu ứng hấp dẫn mà chúng tác động lên bạn đồng hành không hề giúp chúng phát sáng. Cách mà các cặp đôi xa cách kỳ lạ này vẫn chưa thể lý giải.

Các nhà khoa học hy vọng câu trả lời sẽ được tìm thấy khi có thêm những hệ thống tương tự lộ diện, một nhiệm vụ khó bởi những lỗ đen tối tăm này rất khó để quan sát - lý do chúng ở gần Trái đất như thế mà bấy lâu vẫn ẩn nấp thành công.

Vĩ đại nhất trong các loại lỗ đen là các lỗ đen quái vật (lỗ đen siêu khối) ở trung tâm các thiên hà. Ví dụ lỗ đen Sagittarius A* (Nhân Mã A*) ở trung tâm thiên hà chứa Trái đất Milky Way (Ngân Hà) có khối lượng tương đương 4 triệu Mặt trời.

TIN CŨ HƠN
Tổng quan về sao Hải Vương

Tổng quan về sao Hải Vương

Sao Hải Vương là hành tinh thứ tám và xa nhất tính từ Mặt Trời trong Hệ Mặt Trời. Nó là hành tinh lớn thứ tư về đường kính và lớn thứ ba về khối lượng.

Đăng ngày: 08/10/2025
11 vụ núi lửa phun trào kinh hoàng nhất trong lịch sử

11 vụ núi lửa phun trào kinh hoàng nhất trong lịch sử

Tambora, Krakatoa,Yellowstone... là những cái tên rất nổi bật trong số 11 đợt núi lửa phun trào dữ dội nhất lịch sử này.

Đăng ngày: 07/10/2025
Tổng quan về sao Thủy

Tổng quan về sao Thủy

Sao Thủy hay Thủy Tinh là hành tinh nhỏ nhất và gần Mặt Trời nhất trong tám hành tinh thuộc Hệ Mặt Trời, với chu kỳ quỹ đạo bằng 88 ngày Trái Đất.

Đăng ngày: 07/10/2025
Phát hiện mới về

Phát hiện mới về "quái vật khổng lồ" cách Trái đất 55 triệu năm ánh sáng

Hình ảnh đầu tiên về lỗ đen nằm ở trung tâm của thiên hà M87 cho thấy các xung từ trường cực lớn phát ra xung quanh "con quái vật" khổng lồ.

Đăng ngày: 06/10/2025
Cách xem Mặt trăng, sao Hỏa bằng Google Maps

Cách xem Mặt trăng, sao Hỏa bằng Google Maps

Đây không phải là lần đầu tiên Google tích hợp một tính năng thú vị vào Maps và càng không đúng khi phủ nhận Google thờ ơ với vấn đề vũ trụ.

Đăng ngày: 05/10/2025
Lần đầu tiên NASA phải kêu gọi sự giúp đỡ từ công chúng, trong công cuộc khám phá sao Mộc

Lần đầu tiên NASA phải kêu gọi sự giúp đỡ từ công chúng, trong công cuộc khám phá sao Mộc

Nhóm nghiên cứu cho biết, hiện tại họ đang rất cần những sự giúp đỡ đến từ công chúng, bởi nếu không họ sẽ phải tốn nhiều năm để có thể phân tích được hết những hình ảnh này.

Đăng ngày: 04/10/2025
Hình ảnh vũ trụ lớn nhất từ kính viễn vọng 10 tỷ USD

Hình ảnh vũ trụ lớn nhất từ kính viễn vọng 10 tỷ USD

Dựa trên dữ liệu từ kính viễn vọng James Webb, các nhà khoa học đã tạo ra bức ảnh rộng nhất về các thiên hà thuộc vũ trụ sơ khai.

Đăng ngày: 04/10/2025
Khoa Học News