Phát hiện ngoại hành tinh có khí quyển nhiều tầng như Trái đất

Di chuyển quá gần sao chủ, ngoại hành tinh WASP-189 b có nhiệt độ cực kỳ cao và hoàn thành một vòng quỹ đạo chỉ trong 2,7 ngày.

Các nhà thiên văn phân tích một trong những ngoại hành tinh (hành tinh ngoài hệ Mặt trời) khắc nghiệt nhất từng biết, WASP-189 b, và nhận thấy nó có khí quyển nhiều tầng giống Trái đất, IFL Science hôm 29/1 đưa tin. Tuy nhiên, điểm tương đồng chỉ có vậy. Hành tinh này có khối lượng gấp đôi sao Mộc với mức nhiệt cao hàng nghìn độ nên con người không thể chuyển tới sinh sống.


Minh họa ngoại hành tinh WASP-189 b quay quanh sao chủ. (Ảnh: ESA)

WASP-189 b cực kỳ nóng do di chuyển gần sao chủ. Nó quay quanh sao chủ chỉ trong 2,7 ngày với khoảng cách bằng 1/20 so với khoảng cách Trái đất - Mặt trời. Nhưng cũng nhờ đó, các nhà khoa học có thể nghiên cứu chi tiết khí quyển của WASP-189 b.

Theo nghiên cứu xuất bản trên tạp chí Nature Astronomy, nhóm chuyên gia quốc tế đã xác định được sự hiện diện của sắt, crom, vanadi, magiê, mangan và oxit titan trong khí quyển hành tinh này.

"Chúng tôi đo ánh sáng từ sao chủ chiếu qua khí quyển của WASP-189 b. Các khí trong khí quyển của hành tinh này hấp thụ một số ánh sáng sao, tương tự ozone hấp thụ một số ánh sáng Mặt trời trong khí quyển Trái đất, qua đó để lại "dấu vân tay" đặc trưng. Với sự trợ giúp của cỗ máy săn ngoại hành tinh HARPS, chúng tôi đã xác định được các chất tương ứng", chuyên gia Bibiana Prinoth tại Đại học Lund, thành viên nhóm nghiên cứu, cho biết.

Oxit titan là phát hiện đặc biệt thú vị vì giới khoa học từng phát hiện chất này ở một lớp giống ozone và một số lớp giống tầng bình lưu trên những ngoại hành tinh khác. Tuy nhiên, nghiên cứu mới còn tìm thấy bằng chứng về các lớp bổ sung.

"Chúng tôi thấy "dấu vân tay" của những khí khác nhau thay đổi một chút so với dự đoán của mình. Chúng tôi cho rằng gió mạnh và các quá trình khác có thể gây ra thay đổi này. Dấu vân tay của mỗi loại khí bị thay đổi theo những cách riêng, cho thấy chúng tồn tại ở các lớp khác nhau - tương tự như dấu vân tay của hơi nước và ozone trên Trái đất sẽ không giống nhau khi nhìn từ xa", Prinoth giải thích.

Còn nhiều điều mà giới khoa học chưa biết về khí quyển của các ngoại hành tinh, thậm chí khí quyển của những hành tinh khí khổng lồ trong hệ Mặt trời cũng còn rất bí ẩn. Nghiên cứu mới góp phần làm sáng tỏ lý do các ngoại hành tinh như WASP-189 b không có khí quyển đơn tầng.

"Chúng tôi tin rằng muốn hiểu đầy đủ về những hành tinh này và các loại hành tinh khác, bao gồm các hành tinh giống Trái đất hơn, chúng ta cần nghiên cứu tính ba chiều của khí quyển trên đó. Điều này đòi hỏi sự đổi mới trong kỹ thuật phân tích dữ liệu, lập mô hình máy tính và xây dựng lý thuyết khí quyển căn bản", đồng tác giả nghiên cứu Kevin Heng kết luận.

TIN CŨ HƠN
Phát hiện thiên hà lớn tuổi nhất vũ trụ

Phát hiện thiên hà lớn tuổi nhất vũ trụ

Kính viễn vọng Hubble của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ lập kỷ lục mới khi tìm ra GN-z11, thiên hà xa xôi nhất ở cách Trái Đất 13,4 tỷ năm ánh sáng.

Đăng ngày: 25/12/2025
Điều gì xảy ra nếu Trái Đất có vành đai như sao Thổ?

Điều gì xảy ra nếu Trái Đất có vành đai như sao Thổ?

Nếu giống sao Thổ, Trái Đất sẽ có vành đai bao quanh dọc theo xích đạo. Vành đai này sẽ có hình dáng khác nhau khi nhìn từ những địa điểm khác nhau trên Trái Đất.

Đăng ngày: 24/12/2025
99,99% có hành tinh thứ 9 trong hệ Mặt trời

99,99% có hành tinh thứ 9 trong hệ Mặt trời

Các nhà khoa học đang dần tự tin khẳng định về sự tồn tại của hành tinh thứ 9 trong hệ Mặt trời.

Đăng ngày: 24/12/2025
Tổng quan về sao Thổ

Tổng quan về sao Thổ

Sao Thổ tức Thổ tinh là hành tinh thứ sáu tính theo khoảng cách trung bình từ Mặt Trời và là hành tinh lớn thứ hai về đường kính cũng như khối lượng, sau Sao Mộc trong Hệ Mặt Trời.

Đăng ngày: 23/12/2025
Những điều thú vị ít ai biết về Mặt Trăng

Những điều thú vị ít ai biết về Mặt Trăng

Mặt Trăng - vật thể lớn nhất và sáng nhất trên bầu trời đêm đã làm mê hoặc và là nguồn cảm hứng vô tận cho loài người trong nhiều thế kỷ qua.

Đăng ngày: 22/12/2025
Tìm hiểu về hiện tượng Nhật thực và Nguyệt thực

Tìm hiểu về hiện tượng Nhật thực và Nguyệt thực

Trong bài viết dưới đây, chúng ta cùng tìm hiểu xem hiện tượng Nhật Thực, Nguyệt Thực là gì? Tại sao nó lại được những người yêu thích thiên văn học quan tâm đến vậy.

Đăng ngày: 22/12/2025
Chòm sao Song tử - Gemini

Chòm sao Song tử - Gemini

Chòm sao Song tử nằm ở phía Đông Bắc của chòm Liệp hộ, đối chọi với chòm sao Kim ngưu nằm ở phía Tây dải Ngân hà. Đây là một trong 12 chòm sao Hoàng đạo. Trong chòm này có 2 ngôi sao sáng Song tử alpha (Trung Q

Đăng ngày: 19/12/2025
Khoa Học News