Khám phá
Khoa học vũ trụ
Phát hiện ngoại hành tinh kỳ lạ, chỉ to bằng sao Hải Vương nhưng mật độ vật chất lại dày đặc hơn cả thép
Phát hiện ngoại hành tinh kỳ lạ, chỉ to bằng sao Hải Vương nhưng mật độ vật chất lại dày đặc hơn cả thép
Một ngoại hành tinh có kích thước bằng sao Hải Vương, đặc hơn thép đã được phát hiện bởi một nhóm các nhà thiên văn học quốc tế. Họ tin rằng thành phần của nó có thể là kết quả của một cuộc va chạm hành tinh khổng lồ.
Các nhà thiên văn học đã vô cùng ngạc nhiên khi họ phóng tầm nhìn của mình ra 545 năm ánh sáng và phát hiện ra một ngoại hành tinh vô cùng đặc biệt.
Đó là TOI-1853b, ngoại hành tinh có bán kính gấp 3,46 lần bán kính Trái đất. Ngoại hành tinh này quay quanh ngôi sao chủ của nó, một sao lùn màu cam có kích thước khoảng 80% Mặt Trời, cứ sau 1,24 ngày Trái đất. Mặc dù bán kính của nó không lớn nhưng khối lượng của nó thực sự đáng kinh ngạc: gấp 73,2 lần khối lượng Trái đất. Sao Hải Vương chỉ có khối lượng bằng 17,15 Trái đất.
Với kích thước và khối lượng đó, nhóm các nhà khoa học đã tính toán rằng TOI-1853b có mật độ 9,7 gam/cm3. Trong khi đó, sao Hải Vương có mật độ trung bình 1,64 gram trên mỗi cm khối còn Trái đất của chúng ta chỉ là 5,15 gram trên mỗi cm khối. Sắt có mật độ 7,87 gram trên mỗi cm khối và mật độ của thép cũng tương tự.
Đó là một ngoại hành tinh có kích thước bằng sao Hải Vương - nhưng thật khó hiểu, nó có khối lượng gấp 73,2 lần Trái đất. Để so sánh, sao Hải Vương có khối lượng gấp 17,15 lần Trái đất và điều đó làm cho nó "đặc hơn thép", khối lượng của nó "gần gấp đôi so với bất kỳ hành tinh nào có kích thước bằng sao Hải Vương được biết đến cho đến nay". (Ảnh: Scitechdaily).
Mật độ của TOI-1853b cho chúng ta biết là thành phần của nó phải có nhiều vật liệu đậm đặc hơn và không có nhiều bầu khí quyển.
Để phân loại các ngoại hành tinh hoặc các hành tinh quay quanh các ngôi sao khác ngoài Mặt Trời, các nhà thiên văn học dựa vào các mô tả Hệ Mặt trời. Sau khi nhận thấy một vật thể thú vị, có kích thước gần bằng sao Hải Vương và ở gần một ngôi sao lùn, họ đã tìm kiếm thêm thông tin chi tiết về nó từ nhiều loại kính thiên văn trên mặt đất và trong không gian. Sau khi xác nhận những gì họ nhìn thấy thực sự là một hành tinh chứ không phải một ngôi sao, họ chỉ còn lại một câu đố cần giải đáp đó là điều gì đã khiến một hành tinh đặc biệt như vậy được sinh ra.
Lời giải thích tốt nhất cho những đặc điểm kỳ lạ của nó là một vụ va chạm kinh hoàng. Công trình nghiên cứu mới này đã được công bố trên tạp chí Nature.
Trong nghiên cứu được công bố hôm 31/8 trên tạp chí Nature, các nhà khoa học do Luca Naponiello thuộc Đại học Rome Tor Vergata dẫn đầu cho rằng đây là kết quả của sự va chạm giữa các hành tinh. Những tác động lớn này sẽ loại bỏ một số bầu không khí nhẹ hơn và nước để lại vô số đá. (Ảnh: Inverse).
Cho đến nay, hơn 5.500 ngoại hành tinh đã được phát hiện và từ đó, các nhà thiên văn học biết rằng các ngoại hành tinh có nhiều kích cỡ và thành phần khác nhau.
Theo đồng tác giả nghiên cứu Phil Carter, nhà khoa học tính toán hành tinh tại Trường Vật lý của Đại học Bristol, các ngoại hành tinh thường “không có chất tương tự” trong Hệ MặtTrời của chúng ta.
Nhóm nghiên cứu đã chạy mô phỏng các kịch bản va chạm để tìm ra lời giải cho câu hỏi tại sao ngoại hành tinh này (được gọi là TOI-1853b) lại kỳ lạ đến vậy. Các nhà nghiên cứu kết luận rằng, ban đầu TOI-1853b có thể là một hành tinh khí khổng lồ giàu nước.
Phó giáo sư và đồng tác giả Tiến sĩ Zoë Leinhardt kết luận: “Trước đây chúng tôi chưa từng điều tra những tác động cực lớn như vậy vì chúng không phải là điều chúng tôi mong đợi. Còn rất nhiều việc phải làm để cải thiện các mô hình vật liệu làm nền tảng cho các mô phỏng của chúng tôi và để mở rộng phạm vi các tác động cực lớn được mô hình hóa”.
Carter giải thích trong thông báo của trường đại học rằng để mất đi bầu khí quyển và băng nhẹ hơn, đồng thời trở thành thế giới cực kỳ đậm đặc như ngày nay, một vật thể khổng lồ khác như một hành tinh sẽ phải đâm vào TOI-1853b với tốc độ 75 km/giây.
Hành tinh này cung cấp bằng chứng mới về sự phổ biến của các tác động lớn trong quá trình hình thành các hành tinh trên khắp thiên hà. Khám phá này giúp kết nối các lý thuyết về sự hình thành hành tinh dựa trên Hệ Mặt trời với sự hình thành các ngoại hành tinh. Việc phát hiện ra hành tinh cực đoan này cung cấp những hiểu biết mới về sự hình thành và tiến hóa của các hệ hành tinh. (Ảnh: ZME).
“Hành tinh này mang đến cho chúng ta rất đáng ngạc nhiên”, Jingyao Dou, đồng tác giả nghiên cứu và nghiên cứu sinh tại Đại học Bristol, chia sẻ trong thông báo.
Nhóm dự định tiến hành các quan sát tiếp theo để tìm kiếm dấu vết của bầu khí quyển xung quanh TOI-1853b và phân tích thành phần của nó để xác định xem liệu kịch bản va chạm như dự đoán có thực sự xảy ra không.
Công trình mới này cũng là minh chứng cho những gì kính thiên văn hiện đại có thể đạt được. Công việc này được thực hiện nhờ dữ liệu từ Vệ tinh khảo sát ngoại hành tinh quá cảnh (TESS) của NASA trong không gian, cũng như kính thiên văn Keck II ở Hawaii, kính viễn vọng Gemini North ở Hawaii, kính viễn vọng Nghiên cứu vật lý thiên văn miền Nam ở Chile và Kính thiên văn Nazionale. Galileo ở quần đảo Canary.
Kế hoạch biến không khí và đất sao Hỏa thành sắt
Các nhà nghiên cứu Australia dự định sử dụng những yếu tố có sẵn trên hành tinh đỏ như không khí, đất và ánh sáng Mặt Trời để sản xuất sắt.
Ngôi sao nào trẻ nhất và già nhất vũ trụ?
Những ngôi sao trẻ nhất quan sát được khoảng 1 triệu tuổi, trong khi sao già nhất thậm chí có thể già hơn cả vũ trụ.
Khám phá các giai đoạn trong chu kỳ của Mặt Trăng
Các giai đoạn (pha) của Mặt Trăng thay đổi một cách tuần hoàn, phụ thuộc vào góc chiếu của Mặt Trời tới Mặt Trăng và vị trí quan sát trên Trái Đất.
Tổng quan về sao Thủy
Sao Thủy hay Thủy Tinh là hành tinh nhỏ nhất và gần Mặt Trời nhất trong tám hành tinh thuộc Hệ Mặt Trời, với chu kỳ quỹ đạo bằng 88 ngày Trái Đất.
Quan sát lỗ đen, kính viễn vọng bất ngờ bị "dội bom" bởi hiện tượng lạ
Một hiện tượng kỳ quặc được các nhà khoa học Harvard mô tả như tiếng ợ hơi của vũ trụ đã được ghi lại bởi hệ thống kính viễn vọng vô tuyến Very Large đặt tại New Mexico - Mỹ.
Một hành tinh rất gần Trái đất đang hóa quái vật, xé nát mặt trăng
Một nghiên cứu mới đã chỉ ra các bằng chứng rùng mình rằng mặt trăng Phobos - một trong những vệ tinh xui xẻo nhất hệ Mặt Trời - đã sắp thành dĩ vãng.
