Sinh vật cổ đại trên Trái đất có thể sống nhờ thạch tín

Hàng tỷ năm trước, thạch tín có thể được nhiều dạng sống sử dụng để quang hợp mà không cần có oxy.

Các nhà khoa học đang nghiên cứu thảm vi khuẩn quang hợp màu tía ở khu vực Laguna La Brava trên sa mạc Atacama, Chile. Đó là một hồ nước siêu mặn không có oxy. "Tôi đã nghiên cứu những thảm vi khuẩn trong suốt 35 năm", nhà địa chất học Pieter Visscher ở Đại học Connecticut, Mỹ, chia sẻ. "Đây là hệ thống duy nhất trên Trái Đất mà tôi có thể tìm thấy thảm vi khuẩn hoạt động hoàn toàn không cần oxy", Visscher và cộng sự công bố kết quả nghiên cứu hôm 22/9 trên tạp chí Communications Earth and Environment.


Thảm vi khuẩn ở La Brava. (Ảnh: Pieter Visscher).

Thảm vi khuẩn (hóa thạch thành đá trầm tích stromatolite), phân bố dồi dào trên Trái Đất trong ít nhất 3,5 tỷ năm. Trong một tỷ năm đầu tiên, chúng không có oxy để quang hợp. Giới nghiên cứu vẫn chưa biết những dạng sống này tồn tại trong điều kiện cực hạn như vậy bằng cách nào, nhưng thông qua kiểm tra stromatolite và sinh vật ái cực còn sống ngày nay, họ suy ra một số khả năng.

Dù sắt, lưu huỳnh, và hydro từ lâu được xem như nguồn thay thế khả thi cho oxy, mãi tới khi phát hiện dấu vết thạch tín trong các hồ siêu mặn Searles và Mono ở California, giới nghiên cứu mới đưa thạch tín vào danh sách. Từ sau đó, đá stromatolite ở thành hệ Tumbiana tại bang Western Australia hé lộ ánh sáng và thạch tín từng là một phương thức quang hợp trước kỷ Cambri.

Năm ngoái, các nhà nghiên cứu phát hiện một dạng sống dồi dào ở Thái Bình Dương cũng hít thở thạch tín. Ngay cả những dạng sống ở La Brava tương tự vi khuẩn Ectothiorhodospira sp cũng quang hợp bằng cách oxy hóa hợp chất arsenite thành dạng khác là arsenate.

Tuy còn cần tìm hiểu thêm để xác nhận liệu vi khuẩn ở La Brava có trao đổi chất bằng arsenite hay không, nghiên cứu sơ bộ phát hiện nước xung quanh thảm vi khuẩn chứa đầy hydro sulphide và thạch tín. Nếu nhóm nghiên cứu suy đoán đúng, vi khuẩn ở La Brava microbes thực sự hít thở thạch tín và là mô hình lý tưởng giúp hiểu rõ hơn một số dạng sống sớm nhất trên hành tinh.

TIN CŨ HƠN
Ghế tình yêu kỳ lạ hé lộ đời sống tình dục của nhà vua Anh

Ghế tình yêu kỳ lạ hé lộ đời sống tình dục của nhà vua Anh

Những chi tiết gây xôn xao về đời sống tình dục của một vị vua Anh xoay quanh chiếc ghế tình yêu được nhắc nhiều trong một tài liệu mới.

Đăng ngày: 19/11/2025
Địa động nghi - thiết bị phát hiện động đất đầu tiên trên thế giới?

Địa động nghi - thiết bị phát hiện động đất đầu tiên trên thế giới?

Cho đến nay, địa chấn kế do Trương Hành sáng chế vẫn còn là một bí ẩn lớn.

Đăng ngày: 19/11/2025
Lý giải khoa học về những giấc mơ kì lạ và cách kiểm soát nó

Lý giải khoa học về những giấc mơ kì lạ và cách kiểm soát nó

Những thay đổi bất ngờ trong cuộc sống, làm việc căng thẳng và những thay đổi trong thói quen đều có tác động đến giấc mơ của chúng ta, khiến chúng trở nên kì lạ, sống động như thật.

Đăng ngày: 18/11/2025
Top 15 món ăn

Top 15 món ăn "khó nuốt" nhất thế giới, bạn có dám thử?

Nhện đen chiên giòn, chuột bao tử, pín bò… là những món ăn siêu kinh dị khiến bạn chỉ nhìn thôi cũng đủ sởn gai ốc!

Đăng ngày: 18/11/2025
Những sinh vật sống lâu đời nhất còn tồn tại trên Trái đất

Những sinh vật sống lâu đời nhất còn tồn tại trên Trái đất

Vi khuẩn lam được biết đến là sinh vật sống cổ xưa nhất còn tồn tại khi có mặt trên Trái Đất từ cách đây 2,1 - 2,8 tỷ năm.

Đăng ngày: 17/11/2025
Thử giải bài toán khiến 98% người trên thế giới bó tay

Thử giải bài toán khiến 98% người trên thế giới bó tay

Bài toán "Ai giữ cá" tưởng chừng đơn giản nhưng khiến không ít người phải chào thua trước Einstein.

Đăng ngày: 17/11/2025
Súng điện từ railgun hoạt động như thế nào?

Súng điện từ railgun hoạt động như thế nào?

Tầm bắn xa hơn 20 lần, đầu đạn bay nhanh gấp hơn 10 lần các loại vũ khí quân sự thống thường – là tóm tắt ngắn gọn về uy lực của súng điện từ railgun.

Đăng ngày: 17/11/2025
Khoa Học News