Tìm ra thủ phạm tiềm năng mới của bệnh Alzheimer

Phân tích mô não người hiến tặng, các nhà khoa học Mỹ đã tìm ra một hướng đi mới có thể tạo đột phá trong cuộc chiến chống lại Alzheimer.

Nghiên cứu do Đại học Washington (Mỹ) dẫn đầu, được công bố trên tạp chí khoa học Nature Aging, đã tìm thấy sự khác biệt về cách hoạt động của các tế bào microglia trong não mắc bệnh Alzheimer so với não khỏe mạnh.

Microglia là những tế bào miễn dịch giúp giữ cho bộ não của chúng ta khỏe mạnh bằng cách loại bỏ chất thải và duy trì chức năng não bình thường.


Từ trái qua: Tế bào não khỏe mạnh, tế bào bị Alzheimer và tế bào bị chết do microglia "nhấn chìm" - (Ảnh: SCIENCE PHOTO LIBRARY).

Để đối phó với sự lây nhiễm hoặc để loại bỏ các tế bào chết, chúng có thể "biến hình" thuận lợi hơn và cơ động hơn để nhấn chìm những thứ có hại cho bộ não.

Chúng cũng "cắt tỉa" các khớp thần kinh trong quá trình phát triển, giúp tạo thành những mạch não trơn tru, hoạt động tốt hơn.

Để đi sâu hơn vào vai trò của microglia trong bệnh Alzheimer, các nhà thần kinh học đã phân tích mô não từ những người hiến tặng, bao gồm 12 người mắc bệnh Alzheimer và 10 người đối chứng khỏe mạnh.

Họ đã sử dụng snRNA-seq, một phương pháp phân tích biểu hiện gene, xác định sâu 10 cụm microglia khác nhau trong mô não dựa trên bộ biểu hiện gene duy nhất của chúng - là thứ định hướng hoạt động của các tế bào.

Ba trong số các cụm chưa từng được nhìn thấy trước đây và một trong số chúng phổ biến hơn ở những người mắc bệnh Alzheimer. Loại microglia này có các gene được kích hoạt có liên quan đến tình trạng viêm và chết tế bào.

Nhìn chung, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng các cụm microglia loại này trong não của những người mắc bệnh Alzheimer có nhiều khả năng là đang ở trạng thái tiền viêm.

Điều này có nghĩa là chúng có nhiều khả năng tạo ra các phân tử gây viêm một cách "quá khích", thay vì bảo vệ cơ thể thì lại có thể gây tổn thương tế bào não và góp phần vào sự tiến triển của bệnh Alzheimer.

Ngoài ra, các loại microglia trong não bệnh nhân Alzheimer cũng hoạt động kém hiệu quả hơn người bình thường. Việc dọn dẹp thiếu hiệu quả làm thấp đi cơ hội có một bộ não lão hóa khỏe mạnh.

Hiện tại, các tác giả chưa thể khẳng định 100% rằng chúng là nguyên nhân trực tiếp gây ra Alzheimer, hay bị căn bệnh nan y này biến đổi như thế nào. Tuy nhiên, rõ ràng 2 vấn đề có mối liên quan mật thiết.

Vì vậy, theo dõi sự thay đổi của microglia theo thời gian có thể giúp chúng ta hiểu chúng góp phần gây ra bệnh Alzheimer như thế nào.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Alzheimer và các bệnh mất trí nhớ khác đang xếp hàng thứ 7 trong số các nguyên nhân gây tử vong sớm hàng đầu và đang có xu hướng gia tăng nhanh trên toàn thế giới.

Theo Science Alert, nghiên cứu này vẫn đang ở giai đoạn đầu nhưng nó nâng cao hiểu biết của chúng ta về vai trò của các tế bào này đối với bệnh Alzheimer và cho thấy một số cụm microglia có thể là mục tiêu cho các phương pháp điều trị mới.

TIN CŨ HƠN
Lợi ích thiết thực của khoai tây

Lợi ích thiết thực của khoai tây

Khoai tây rất mềm, dễ tiêu hóa nên làm dịu đường ruột và hệ tiêu hóa. Nó cũng có thể chữa lành tình trạng viêm bên ngoài khi chà xát lên chỗ viêm.

Đăng ngày: 11/12/2025
Lợi ích của các bài tập vươn vai

Lợi ích của các bài tập vươn vai

Các bài tập vươn vai là cách dễ dàng nhất để có được cơ thể gọn nhẹ và khỏe mạnh. Tuy nhiên, có một số phụ nữ lại lạm dụng quá mức các bài tập vươn vai và thay vì có lợi lại khiến chúng trở thành có hại.

Đăng ngày: 08/12/2025
Lý do sức khỏe đằng sau thói quen mất lịch sự của cầu thủ trên sân cỏ

Lý do sức khỏe đằng sau thói quen mất lịch sự của cầu thủ trên sân cỏ

Các cầu thủ thường xuyên khạc nhổ do nước bọt đặc lại khi họ thi đấu thể thao.

Đăng ngày: 08/12/2025
Ngắm trai xinh gái đẹp sẽ giúp tăng cường trí nhớ? Nghiên cứu tiết lộ kết quả bất ngờ!

Ngắm trai xinh gái đẹp sẽ giúp tăng cường trí nhớ? Nghiên cứu tiết lộ kết quả bất ngờ!

Việc xem những bức ảnh có giá trị cao về cái đẹp của người khác giới có thể tạm thời cải thiện trí nhớ và khả năng nhận thức cho cả nam lẫn nữ.

Đăng ngày: 07/12/2025
Nhiễm

Nhiễm "hơi lạnh" đám ma sẽ dễ mang bệnh?

Rất nhiều người kiêng đi đám ma khi cơ thể yếu, đặc biệt là trẻ nhỏ, người già yếu, phụ nữ có thai vì sợ nhiễm hơi lạnh từ người chết sẽ sinh bệnh.

Đăng ngày: 06/12/2025
7 lý do bạn nên uống trà xanh pha mật ong hằng ngày

7 lý do bạn nên uống trà xanh pha mật ong hằng ngày

Trà xanh ngày càng trở thành thức uống phổ biến trong cuộc sống hàng ngày của nhiều người.

Đăng ngày: 06/12/2025
Lợi ích nhiều mặt của đi bộ

Lợi ích nhiều mặt của đi bộ

Nghiên cứu mới đây chỉ ra rằng ngay cả các công việc hằng ngày, như đi bộ thường xuyên và làm việc nhà, cũng có thể giúp bạn và não bộ trở nên trẻ trung hơn.

Đăng ngày: 05/12/2025
Khoa Học News