Trạm Thiên Cung cân bằng nhiệt thế nào ở độ cao 400km?

Ngoài không gian, trạm Thiên Cung có thể chịu những tia nhiệt 150 độ C ở phía hướng về Mặt trời, nhưng phía sau chỉ là -100 độ C.


Mô phỏng cấu trúc 3 module cơ bản của trạm vũ trụ Trung Quốc. (Ảnh: CMG).

Bay quanh Trái đất ở độ cao 400km, trạm vũ trụ Thiên Cung của Trung Quốc phải hứng chịu ánh sáng Mặt trời trực tiếp ngoài không gian do không có sự bảo vệ của khí quyển. Điều này đòi hỏi trạm phải trang bị những công nghệ phân phối nhiệt tiên tiến, CGTN hôm 9/9 đưa tin.

Bề mặt của Thiên Cung có thể phải chịu những tia nhiệt lên tới 150 độ C khi hướng về phía Mặt trời. Trong khi đó, nhiệt độ ở mặt sau giảm xuống -100 độ C. Vì vậy, hệ thống kiểm soát nhiệt đóng vai trò thiết yếu để duy trì môi trường thoải mái bên trong cabin.

Hệ thống này giúp giữ cho mọi bộ phận của trạm vũ trụ ở trong phạm vi nhiệt độ phù hợp để vận hành, đồng thời tạo môi trường dễ chịu cho các phi hành gia sinh sống. Khác với những nhiệm vụ ngắn hạn của phi hành đoàn trước đây, trạm vũ trụ cần được sử dụng lâu dài, kèm theo đó là tiêu chuẩn về kiểm soát nhiệt độ cao hơn và nghiêm ngặt hơn.

Mạch chất lỏng là phần quan trọng của hệ thống kiểm soát nhiệt vì nó bao quanh các module chính, bao gồm module lõi và module phòng thí nghiệm. Nhờ phân phối nhiệt cân bằng, hệ thống giúp làm mát phần quá nóng và làm ấm những nơi quá lạnh. Với chất lỏng lưu thông qua các ống, nhiệt lượng dư thừa do các bánh răng và phi hành gia tạo ra được chuyển đến thiết bị hoặc bộ phận khác.

Module phòng thí nghiệm Vấn Thiên, trang nhiều bộ thí nghiệm và hiện là phần nặng và lớn nhất của trạm vũ trụ, cần được chăm sóc đặc biệt. Nhóm chuyên gia đã phát triển ba bộ hệ thống làm mát để thu nhiệt sinh ra từ nhiều thiết bị khác nhau và tỏa ra ngoài không gian. Các hệ thống có thể tỏa tới hàng nghìn kilowatt nhiệt, đảm bảo những thiết bị tinh vi trong phòng thí nghiệm vẫn hoạt động bình thường.


Tàu vũ trụ Thiên Châu 4 phủ vật liệu cách nhiệt màu xám ở bên trái và màu trắng ở bên phải. (Ảnh: China Media Group)

Ngoài hệ thống kiểm soát nhiệt, các biện pháp thụ động khác cũng được áp dụng. Chúng có ưu điểm như chi phí thấp, thể tích nhỏ, trọng lượng nhẹ và rủi ro thấp. Một trong những biện pháp như vậy là sử dụng lớp phủ nhiệt. Loạt tàu vũ trụ Thần Châu bắt đầu sử dụng lớp phủ nhiệt màu bạc kể từ Thần Châu-12. Vật liệu phủ hấp thụ ít ánh sáng Mặt trời hơn và giúp giảm nhiệt.

Một biện pháp thụ động khác là vật liệu cách nhiệt. Trạm Thiên Cung sử dụng nhiều loại cách nhiệt cho các tàu vũ trụ khác nhau. Tàu Thiên Châu 4 sử dụng vật liệu cách nhiệt nhiều lớp gồm các lớp phim có độ phản xạ cao và lưới polyester giúp ngăn thất thoát nhiệt. Cabin chuyên chở của tàu phủ lớp cách nhiệt màu xám, hấp thụ ánh sáng Mặt trời nhiều hơn để tạo ra nhiệt độ cao hơn cho con người hoạt động. Trong khi đó, phần động cơ đẩy, chủ yếu chứa thiết bị, phủ lớp cách nhiệt màu trắng để phản lại nhiệt của Mặt trời, duy trì mức nhiệt mát hơn.

TIN CŨ HƠN
Hố đen lớn gấp 100 tỷ lần Mặt trời có thể tồn tại

Hố đen lớn gấp 100 tỷ lần Mặt trời có thể tồn tại

Các nhà nghiên cứu dự đoán hố đen có thể phát triển tới khối lượng siêu lớn, góp phần hé lộ bí ẩn về vật chất tối.

Đăng ngày: 02/09/2025
Liệu có phải trùng hợp: Tất cả các hố đen vũ trụ đều trông như bánh rán donut, bất kể kích cỡ ra sao

Liệu có phải trùng hợp: Tất cả các hố đen vũ trụ đều trông như bánh rán donut, bất kể kích cỡ ra sao

Theo trang DigitalTrends, hố đen Sagittarius A* thuộc loại hố đen siêu lớn, thường được tìm thấy ở trung tâm hầu hết các thiên hà.

Đăng ngày: 01/09/2025
Xuyên không là có thật và đây là người duy nhất được trải nghiệm điều đó

Xuyên không là có thật và đây là người duy nhất được trải nghiệm điều đó

Khoa học đã từng chứng minh rằng chúng ta có thể thực hiện du hành thời gian - ít nhất là về mặt lý thuyết.

Đăng ngày: 01/09/2025
Những điều thú vị ít ai biết về Mặt Trăng

Những điều thú vị ít ai biết về Mặt Trăng

Mặt Trăng - vật thể lớn nhất và sáng nhất trên bầu trời đêm đã làm mê hoặc và là nguồn cảm hứng vô tận cho loài người trong nhiều thế kỷ qua.

Đăng ngày: 30/08/2025
Đổi đời nhờ

Đổi đời nhờ "vàng từ trên trời rơi xuống" trúng nhà

Một người thợ đóng quan tài trở thành triệu phú chỉ sau một đêm nhờ thiên thạch nặng 2,1kg rơi qua mái nhà.

Đăng ngày: 28/08/2025
Vật chất trong vũ trụ tồn tại từ hư không hay nó tồn tại ngay từ đầu?

Vật chất trong vũ trụ tồn tại từ hư không hay nó tồn tại ngay từ đầu?

Đây là một câu hỏi lớn, và cũng có thể nói rằng đây cũng là câu hỏi cơ bản của loài người về vũ trụ xung quanh chúng ta.

Đăng ngày: 28/08/2025
Tiết lộ mới gây choáng ngợp về

Tiết lộ mới gây choáng ngợp về "hành tinh thứ 9" làm bằng vàng

Bản đồ chi tiết nhất về hành tinh thứ 9 nằm giữa Sao Hỏa và Sao Mộc vừa được công bố trong một nghiên cứu đăng tải trên Journal of Geophysical Research: Planets.

Đăng ngày: 28/08/2025
Khoa Học News