Âm thanh quỷ bụi sao Hỏa "nuốt chửng" robot NASA
Bản ghi âm đầu tiên về bão bụi trên bề mặt sao Hỏa hé lộ cơn lốc bụi “nuốt chửng” robot Perseverance hồi tháng 9/2021 cao 119m.
Naomi Murdoch, nhà vật lý ở Viện Hàng không và Vũ trụ Quốc gia Pháp (ISAE-SUPAERO) tại Đại học Toulouse, và cộng sự phân tích âm thanh của lốc bụi hay còn gọi là quỷ bụi trong nghiên cứu công bố hôm 13/12 trên tạp chí Nature Communications. "Chúng tôi thực sự có thể nghe thấy tiếng ồn của các hạt va chạm với robot tự hành. Âm thanh va chạm cho phép chúng tôi đếm có bao nhiêu hạt bụi trong cơn lốc", Murdoch chia sẻ.
(Video: NASA)
Bụi tồn tại ở khắp bề mặt và khí quyển sao Hỏa. Chuyển động của bụi vừa ảnh hưởng tới thời tiết và khí hậu trên sao Hỏa vừa chịu tác động ngược từ môi trường. Việc hiểu rõ chuyển động của bụi rất quan trọng đối với lập mô hình khí hậu sao Hỏa, từ đó lên kế hoạch các nhiệm vụ tới hành tinh này. Ví dụ, cảm biến gió của Perseverance bị hư hỏng do bụi và trạm InSight Lander sắp ngừng hoạt động do bụi tích tụ trên pin quang năng, hạn chế lượng điện có sẵn để theo dõi khoa học.
Lốc bụi xảy ra khi không khí ấm gần mặt đất bốc lên và xoay tròn, cuốn theo cát bụi. Miệng hố Jezero, nơi robot Perseverance đang khám phá, thường xuyên xuất hiện lốc bụi. Theo Murdoch và cộng sự, thiết bị Mars Environmental Dynamics Analyzer (MEDA) của robot chuyên theo dõi những đặc điểm môi trường như nhiệt độ, bụi, độ ẩm và gió, ghi nhận ít nhất 91 cơn lốc bụi gần đó. Nhưng hôm 27/9/2021, một cơn lốc bụi tràn qua robot. Thiết bị MEDA không chỉ thu thập dữ liệu trong suốt thời gian va chạm với cơn lốc, camera định vị của Perseverance cũng chụp ảnh và micro SuperCam ghi âm sự kiện.
Robot Perseverance thu âm lốc bụi trên sao Hỏa.
Kết hợp 3 nguồn dữ liệu này, nhóm của Murdoch phát hiện cơn lốc rộng 25m, gấp gần 10 lần robot. Với chiều cao 119m, cơn lốc này cao ngang tòa nhà 40 tầng. Cơn lốc khổng lồ di chuyển ở tốc độ 19km/h với sức gió tối đa 50km/h. Tuy nhiên, trên sao Hỏa, khí quyển mỏng hơn nhiều do với Trái đất. Điều này có nghĩa, ngay cả khi sức gió cao, do số lượng hạt nhỏ trong khí quyển, lực của cơn gió nhỏ hơn nhiều so với Trái đất.
Trong cơn lốc bụi thông thường, phần lớn bụi tập trung ở thành cơn lốc. Nhưng bụi va chạm với robot đến theo 3 luồng riêng biệt, từ hai bên thành và đám mây bụi ở trung tâm cơn lốc. Bụi tích tụ bên trong lốc bụi là một phát hiện khác thường, theo Murdoch. "Hiện nay, chúng tôi vẫn chưa hiểu chính xác bụi bốc lên từ bề mặt sao Hỏa như thế nào, nhưng đây là phần quan trọng trong lập mô hình cả lốc bụi và bão bụi. Với microphone, chúng tôi có thể quan sát trực tiếp quá trình bụi bốc lên và xác định điều kiện để quá trình xảy ra".
Phát hiện kinh ngạc về đại dương sự sống ngoài hành tinh 4,5 tỉ tuổi
Những kho báu vũ trụ mà một hành tinh khác vô tình gửi đến Trái đất đã tiết lộ về một đại dương sâu ít nhất 300m, tồn tại từ 4,5 tỉ trước và ngập tràn khối xây dựng sự sống.
NASA tìm 4 người sống thử trong môi trường như sao Hỏa, có trả lương
Sống thử như trên sao Hỏa để sau này có theo Elon Musk định cư trên ấy cũng đỡ bỡ ngỡ.
Thực hư vật thể kỳ lạ giống mớ dây chằng chịt trên sao Hỏa
Thứ kỳ lạ được tàu thám hiểm Perseverance bắt gặp trên sao Hỏa liệu có làm dấy lên giả thuyết hành tinh này từng ngập trong nước?
Thêm khẳng định về thế giới sự sống ngoài hành tinh NASA chụp được
Các nhà khoa học đã chứng minh rõ ràng hơn về khả năng cực Nam của hành tinh bên cạnh Trái đất ẩn chứa một khoang nước ngầm rộng lớn - nơi NASA hy vọng có sự sống.
Cậu bé nhớ được kiếp trước của mình là người sao Hỏa
Những trường hợp trẻ em có thể nhớ được quá khứ của mình không còn hiếm. Và việc tranh luận về thuyết luân hồi đã không còn là chủ đề hấp dẫn ngay cả trong cộng đồng khoa học.
Tàu vũ trụ châu Âu tìm ra "dòng sông của sinh vật ngoài hành tinh"
Một đồng bằng sông rộng lớn, từng không khác gì những đồng bằng sông đang hiện hữu trên Trái Đất và có thể ngập đầy hóa thạch của sinh vật ngoài hành tinh, đã được tàu Mars Express xác định.
