Phát hiện hố đen phóng plasma bắn phá thiên hà lân cận

Các nhà khoa học chụp được một chùm tia plasma phóng ra từ hố đen với tốc độ gần bằng ánh sáng trong sự kiện va chạm thiên hà.

Hố đen "quái vật" nằm ở trung tâm thiên hà RAD12 và chùm tia plasma khổng lồ của nó bắn phá thiên hà lân cận RAD12-B. Cả hai nằm cách Trái Đất khoảng một tỷ năm ánh sáng và đang trong giai đoạn sáp nhập. Phát hiện này đại diện cho lần đầu tiên một luồng vật chất phản lực được nhìn thấy xuất hiện từ một thiên hà và tấn công một thiên hà khác, Space hôm 16/10 đưa tin.

Các chùm tia phản lực thiên văn, bao gồm khí ion hóa và electron, thường được quan sát thấy theo cặp và chuyển động ngược chiều nhau với tốc độ gần bằng tốc độ ánh sáng. Điều khiến trường hợp của RAD12 trở nên độc đáo là hố đen của nó dường như chỉ phóng ra một luồng plasma phản lực hướng về phía RAD12-B. Hiện tượng kỳ lạ này vẫn còn là một bí ẩn đối với các nhà khoa học.

Nhóm nghiên cứu tin rằng việc giải mã bí ẩn đó sẽ giúp chúng ta hiểu thêm về quá trình hình thành sao trong sự kiện hợp nhất thiên hà, vì các luồng tia phản lực được biết đến là thổi bay khí lạnh và tạo ra các "khối xây dựng" cho sự ra đời của sao mới.


Luồng plasma phản lực phóng ra từ trung tâm thiên hà RAD12 và đang tấn công thiên hà RAD12-B. (Ảnh: Ananda Hota/GMRT/CFHT/MeerKAT)

Để quan sát vụ va chạm giữa RAD12 và RAD12-B, các nhà thiên văn học đã sử dụng kính viễn vọng vô tuyến khổng lồ GMRT ở Ấn Độ kết hợp với dữ liệu từ nhiều kính thiên văn khác, chẳng hạn như kính viễn vọng vô tuyến MeerKAT - tổ hợp của 64 ăng ten - bên trong vườn quốc gia Meerkat ở Nam Phi.

Theo trưởng nhóm nghiên cứu Ananda Hota, trợ lý giáo sư tại Khoa Năng lượng Nguyên tử thuộc Đại học Mumbai ở Ấn Độ, luồng phản lực hình nón phóng ra từ hố đen ở trung tâm RAD12 trải dài tới 440.000 năm ánh sáng, dài hơn cả thiên hà chủ của nó, và đã di chuyển đủ xa để va chạm với thiên hà lân cận GMRT.

Hota lưu ý rằng khám phá này cũng có sự đóng góp to lớn của hàng nghìn sinh viên và nhà khoa học công dân trên khắp Ấn Độ. Chi tiết nghiên cứu đã được xuất bản trên tạp chí Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Những điều bạn chưa biết về Tinh vân

Những điều bạn chưa biết về Tinh vân

Tinh vân là một thiên thể ở dạng mây mù gồm khí sao và bụi vũ trụ. Tỷ trọng vật chất trong tinh vân rất thấp. Nếu đo bằng tiêu chuẩn trên Trái đất, có nơi hầu như là chân không. Nhưng thể tích tinh vân lại cực kỳ to lớn, cũng phải đế

Đăng ngày: 27/06/2025
Cách xa 1,4 tỷ km, tàu tỷ đô của NASA gửi về bức ảnh bí ẩn khiến giới khoa học sửng sốt

Cách xa 1,4 tỷ km, tàu tỷ đô của NASA gửi về bức ảnh bí ẩn khiến giới khoa học sửng sốt

Bức ảnh bí ẩn này có gì đặc biệt mà khiến các nhà khoa học bất ngờ?

Đăng ngày: 27/06/2025
Khám phá vũ trụ qua bản đồ thực tế ảo 3D chi tiết nhất

Khám phá vũ trụ qua bản đồ thực tế ảo 3D chi tiết nhất

Các nhà khoa học Thụy Sĩ sử dụng công nghệ VR và kho dữ liệu thiên văn khổng lồ để mô phỏng vũ trụ 360 độ trong thời gian thực.

Đăng ngày: 24/06/2025
10 câu đố vui về vũ trụ

10 câu đố vui về vũ trụ

Khoa học ngày nay tiến nhanh đến mức đôi khi bạn khó lòng nhận ra đâu là sự thực, đâu là giả tưởng. 10 tuyên bố sau đây bấp bênh giữa hai trạng thái này. Với mỗi câu, bạn hãy phân biệt thực tế - viễn tưởng, và tì

Đăng ngày: 24/06/2025
Tìm hiểu về hiện tượng Nhật thực và Nguyệt thực

Tìm hiểu về hiện tượng Nhật thực và Nguyệt thực

Trong bài viết dưới đây, chúng ta cùng tìm hiểu xem hiện tượng Nhật Thực, Nguyệt Thực là gì? Tại sao nó lại được những người yêu thích thiên văn học quan tâm đến vậy.

Đăng ngày: 21/06/2025
Khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời là bao nhiêu?

Khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời là bao nhiêu?

Trái Đất và các hành tinh hàng xóm, cùng các tiểu hành tinh, hành tinh lùn, thiên thạch, sao chổi... thuộc hệ Mặt Trời (Thái Dương hệ) với Mặt Trời là trung tâm của hệ này.

Đăng ngày: 21/06/2025
Sự tiến hóa của lõi Trái đất đã hồi sinh

Sự tiến hóa của lõi Trái đất đã hồi sinh "lớp khiên" bảo vệ hành tinh

Trái Đất đã có thời điểm gần như mất đi "tấm khiên" từ trường, bảo vệ sự sống trên hành tinh của chúng ta, song nó đã được hồi sinh đúng lúc, trước vụ nổ kỷ Cambri.

Đăng ngày: 19/06/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News