Phát hiện hố đen phóng plasma bắn phá thiên hà lân cận

Các nhà khoa học chụp được một chùm tia plasma phóng ra từ hố đen với tốc độ gần bằng ánh sáng trong sự kiện va chạm thiên hà.

Hố đen "quái vật" nằm ở trung tâm thiên hà RAD12 và chùm tia plasma khổng lồ của nó bắn phá thiên hà lân cận RAD12-B. Cả hai nằm cách Trái Đất khoảng một tỷ năm ánh sáng và đang trong giai đoạn sáp nhập. Phát hiện này đại diện cho lần đầu tiên một luồng vật chất phản lực được nhìn thấy xuất hiện từ một thiên hà và tấn công một thiên hà khác, Space hôm 16/10 đưa tin.

Các chùm tia phản lực thiên văn, bao gồm khí ion hóa và electron, thường được quan sát thấy theo cặp và chuyển động ngược chiều nhau với tốc độ gần bằng tốc độ ánh sáng. Điều khiến trường hợp của RAD12 trở nên độc đáo là hố đen của nó dường như chỉ phóng ra một luồng plasma phản lực hướng về phía RAD12-B. Hiện tượng kỳ lạ này vẫn còn là một bí ẩn đối với các nhà khoa học.

Nhóm nghiên cứu tin rằng việc giải mã bí ẩn đó sẽ giúp chúng ta hiểu thêm về quá trình hình thành sao trong sự kiện hợp nhất thiên hà, vì các luồng tia phản lực được biết đến là thổi bay khí lạnh và tạo ra các "khối xây dựng" cho sự ra đời của sao mới.


Luồng plasma phản lực phóng ra từ trung tâm thiên hà RAD12 và đang tấn công thiên hà RAD12-B. (Ảnh: Ananda Hota/GMRT/CFHT/MeerKAT)

Để quan sát vụ va chạm giữa RAD12 và RAD12-B, các nhà thiên văn học đã sử dụng kính viễn vọng vô tuyến khổng lồ GMRT ở Ấn Độ kết hợp với dữ liệu từ nhiều kính thiên văn khác, chẳng hạn như kính viễn vọng vô tuyến MeerKAT - tổ hợp của 64 ăng ten - bên trong vườn quốc gia Meerkat ở Nam Phi.

Theo trưởng nhóm nghiên cứu Ananda Hota, trợ lý giáo sư tại Khoa Năng lượng Nguyên tử thuộc Đại học Mumbai ở Ấn Độ, luồng phản lực hình nón phóng ra từ hố đen ở trung tâm RAD12 trải dài tới 440.000 năm ánh sáng, dài hơn cả thiên hà chủ của nó, và đã di chuyển đủ xa để va chạm với thiên hà lân cận GMRT.

Hota lưu ý rằng khám phá này cũng có sự đóng góp to lớn của hàng nghìn sinh viên và nhà khoa học công dân trên khắp Ấn Độ. Chi tiết nghiên cứu đã được xuất bản trên tạp chí Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters.

TIN CŨ HƠN
Nguyên nhân sao Hải Vương và Thiên Vương có màu khác nhau

Nguyên nhân sao Hải Vương và Thiên Vương có màu khác nhau

Sao Hải Vương và Thiên Vương giống nhau đến mức các nhà khoa học đôi khi gọi các hành tinh xa xôi này là “song sinh”. Tuy nhiên, hai hành tinh băng khổng lồ này có một điểm khác biệt lớn về màu sắc.

Đăng ngày: 21/11/2025
Tổng quan về sao Thiên Vương

Tổng quan về sao Thiên Vương

Sao Thiên Vương là hành tinh thứ bảy tính từ Mặt Trời; là hành tinh có bán kính lớn thứ ba và có khối lượng lớn thứ tư trong hệ.

Đăng ngày: 21/11/2025
Vợ chồng phi hành gia cùng lên vũ trụ: Có

Vợ chồng phi hành gia cùng lên vũ trụ: Có "chuyện ấy" xảy ra không? Các nhà khoa học cũng tò mò!

NASA có một luật bất thành văn là chồng và vợ không được làm phi hành gia cùng lúc, điều này nhằm tránh việc phi hành gia bị xúc động trong quá trình làm nhiệm vụ, ảnh hưởng đến các sứ mệnh không gian.

Đăng ngày: 20/11/2025
Siêu đám thiên hà Laniakea đáng sợ như thế nào?

Siêu đám thiên hà Laniakea đáng sợ như thế nào?

Siêu đám Laniakea, còn được gọi là "Siêu đám Thiên hà Laniakea" hoặc "Siêu đám SCI", là một siêu đám chứa Dải Ngân hà và khoảng 100.000 thiên hà khác.

Đăng ngày: 19/11/2025
Kính viễn vọng James Webb tiết lộ sự thật hành tinh từ hư không, nơi cát hóa mây

Kính viễn vọng James Webb tiết lộ sự thật hành tinh từ hư không, nơi cát hóa mây

Lần đầu tiên nhân loại đã biết được rõ ràng hơn về những gì tạo nên vật thể bí ẩn nằm giữa hai trạng thái ngôi sao thất bại và siêu hành tinh, nhờ mắt thần của kính viễn vọng siêu việt James Webb.

Đăng ngày: 18/11/2025
Lý thuyết chống lại cả thế giới của Hội Trái Đất Phẳng

Lý thuyết chống lại cả thế giới của Hội Trái Đất Phẳng

Một số người tin Trái Đất có dạng phẳng, còn ảnh vệ tinh Trái Đất hình cầu là âm mưu của NASA và các cơ quan chính phủ khác.

Đăng ngày: 08/11/2025
Top 6 vật thể bí ẩn tồn tại trong Hệ Mặt trời

Top 6 vật thể bí ẩn tồn tại trong Hệ Mặt trời

Vũ trụ chứa đầy các vật thể lạ và Hệ Mặt Trời của chúng ta cũng không nằm ngoại lệ.

Đăng ngày: 07/11/2025
Khoa Học News