Pho mát 3.600 năm tuổi "tiết lộ" bí ẩn về cách chế biến thực phẩm thời cổ đại

Những mẩu pho mát này được đặt quanh đầu và cổ của các xác ướp, có thể là một món ăn dự trữ cho "thế giới bên kia".

Một thập kỷ sau khi phát hiện những xác ướp còn nguyên vẹn tại sa mạc Taklamakan, các nhà nghiên cứu đã thành công trong việc phân tích DNA từ loại pho mát cổ xưa này. Đây là loại pho mát lâu đời nhất từng được tìm thấy trong các hồ sơ khảo cổ học.


Một xác ướp từ nghĩa trang Xiaohe ở lưu vực Tarim khô cằn, thuộc vùng Tân Cương của Trung Quốc, được nhìn thấy với pho mát kefir rải rác quanh cổ.

Kết quả phân tích cho thấy người dân thời đó, thuộc nền văn hóa Xiaohe, đã biết cách sản xuất pho mát bằng cách sử dụng vi khuẩn để cải thiện thực phẩm. Phát hiện này còn cung cấp thông tin quan trọng về cách vi khuẩn đóng vai trò trong việc theo dõi sự lan truyền của các ảnh hưởng văn hóa qua nhiều thời kỳ.

Theo Giáo sư Christina Warinner từ Đại học Harvard, nghiên cứu được công bố trên tạp chí Cell mở ra một cánh cửa mới cho các nghiên cứu về DNA cổ đại, với công nghệ hiện đại mà các nhà khoa học ngày nay có thể thực hiện, điều mà trước đây chưa thể tưởng tượng được.

Bà Warinner giải thích, ngày nay, thực phẩm lên men chủ yếu được làm từ một số ít loại vi khuẩn và nấm men thương mại được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm, nhưng ít ai biết về các loại vi khuẩn truyền thống mà con người đã sử dụng trong quá khứ để tạo ra các thực phẩm quan trọng như bánh mì, pho mát, bia và rượu vang.

Một nhóm nghiên cứu do nhà cổ sinh vật học Trung Quốc, Qiaomei Fu làm trưởng nhóm đã phân tích DNA từ pho mát và xác định rằng, nó chứa DNA của dê và gia súc. Họ cũng phát hiện ra loại vi khuẩn kefir, một loại pho mát phổ biến đến ngày nay, đã có mặt trong pho mát từ 3.600 năm trước.


Các nhà nghiên cứu đã thu thập được DNA động vật và vi khuẩn từ pho mát kefir được phát hiện trên xác ướp ở lưu vực Tarim. (Nguồn: CNN)

Khu vực nghĩa trang Xiaohe, nơi phát hiện các xác ướp, đã làm các nhà khoa học "bối rối" với sự kết hợp giữa các đặc điểm văn hóa và di truyền đặc biệt của những cư dân nơi đây. Mặc dù sống tách biệt về mặt di truyền, những người này vẫn tiếp nhận những ý tưởng và công nghệ mới từ các nền văn minh khác.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, không giống như các phương pháp làm pho mát ở Trung Đông và Hy Lạp, người Xiaohe không pha trộn sữa từ nhiều loài động vật khác nhau khi sản xuất kefir.

Phát hiện này giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về cách vi khuẩn probiotic – một loại vi khuẩn có lợi – đã tiến hóa qua hàng nghìn năm. Những nghiên cứu này không chỉ làm sáng tỏ cách chế biến thực phẩm thời cổ đại mà còn cung cấp cái nhìn sâu sắc về sự tương tác của con người với thế giới vi sinh.

Cuối cùng, các nhà khoa học cho rằng pho mát và các sản phẩm từ sữa đã có vai trò quan trọng trong cuộc sống từ hàng nghìn năm trước và tiếp tục là một phần thiết yếu của nền văn hóa và thực phẩm ngày nay.

TIN CŨ HƠN
Sa-Nakht: Pharaoh khổng lồ từng trị vì Ai Cập cổ đại 5000 năm trước là ai?

Sa-Nakht: Pharaoh khổng lồ từng trị vì Ai Cập cổ đại 5000 năm trước là ai?

Sanakht là một vị vua Ai Cập thuộc vương triều thứ ba của thời kỳ Cổ Vương quốc. Vị trí của ông trong biên niên sử lại rất không chắc chắn.

Đăng ngày: 23/11/2025
Gươm báu Viking 1.200 tuổi phát lộ dưới cổ đạo

Gươm báu Viking 1.200 tuổi phát lộ dưới cổ đạo

Một người leo núi Na Uy tình cờ phát hiện thanh gươm tuổi đời hơn một thiên niên kỷ trong lúc đi bộ trên một con đường cổ.

Đăng ngày: 23/11/2025
Dung mạo Vương Chiêu Quân được phục hồi nguyên gốc, cư dân mạng sốc không dám tin vào mắt mình

Dung mạo Vương Chiêu Quân được phục hồi nguyên gốc, cư dân mạng sốc không dám tin vào mắt mình

Một trong tứ đại mỹ nhân Trung Hoa với vẻ đẹp “chim sa” sở hữu diện mạo thực tế như thế nào?

Đăng ngày: 22/11/2025
Phát hiện

Phát hiện "quả trứng" khổng lồ bên bờ sông, cặp đôi nhận tin bất ngờ khi báo chính quyền

Hóa ra "quả trứng" khổng lồ này không hề tầm thường.

Đăng ngày: 21/11/2025

"Tái sinh" thiếu nữ xuyên không từ thế giới 31.000 năm trước

Các nhà khoa học đã phục dựng dung nhan của hài cốt được phân loại là nam giới khi khai quật cách đây 140 năm, bất ngờ khi người lộ diện là một thiếu nữ mới 17 tuổi.

Đăng ngày: 21/11/2025
Siêu quái vật đầu rắn dài 10m, 100 triệu tuổi hiện hình ở Úc

Siêu quái vật đầu rắn dài 10m, 100 triệu tuổi hiện hình ở Úc

Một trong những quái vật gây kinh hãi nhất của thời đại khủng long đã hiện ra gần như trọn vẹn với phần đầu và thân được bảo quản trong đá cổ đại ở phía Tây Queensland - Úc.

Đăng ngày: 21/11/2025
Rùng mình với món đồ chơi sốc nhất thế giới trong Hang Tử Thần

Rùng mình với món đồ chơi sốc nhất thế giới trong Hang Tử Thần

Các nhà khảo cổ Mexico đã nghiên cứu những quả bóng thể thao bằng cao su được tìm thấy trong Hang Tử Thần - một cấu trúc mang tính lễ nghi của người Maya, và hoàn toàn bị sốc.

Đăng ngày: 20/11/2025
Khoa Học News